Σε πορεία θεσμικής ενίσχυσης εισέρχονται τα πιστωτικά και χρηματοδοτικά ιδρύματα της χώρας με την νέα απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδος, η οποία επικαιροποιεί το θεσμικό πλαίσιο της εσωτερικής διακυβέρνησης αυτών.
Η ΤτΕ με την υπ’ αριθ. 243/2/07.07.2025 Πράξη της Εκτελεστικής Επιτροπής (ΠΕΕ), η οποία εγκρίθηκε στην συνεδρίαση της 7ης Ιουλίου, ενσωματώνει τις κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών και εκσυγχρονίζει ουσιαστικά το υφιστάμενο πλαίσιο εσωτερικής διακυβέρνησης θεσπίζοντας αποτελεσματικότερες ρυθμίσεις διακυβέρνησης με βάση την αρχή της αναλογικότητας. Επίσης, λόγω της βαρύτητας των νέων απαιτήσεων, η ΤτΕ δίνει ένα διάστημα προσαρμογής στα πιστωτικά και χρηματοδοτικά ιδρύματα 2,5 μηνών, έως την 1η Οκτωβρίου 2025, για να συμμορφωθούν με τις νέες διατάξεις.
Τι προβλέπει η πράξη
Με την εν λόγω πράξη καταργείται η ΠΔ/ΤΕ 2577/9.3.2006 «Πλαίσιο αρχών λειτουργίας και κριτηρίων αξιολόγησης της οργάνωσης και των Συστημάτων Εσωτερικού Ελέγχου των πιστωτικών και χρηματοδοτικών ιδρυμάτων και σχετικές αρμοδιότητες των διοικητικών τους οργάνων» (Α΄ 59), ωστόσο διατηρούνται οι διατάξεις που ενισχύουν το εποπτικό έργο της ΤτΕ.
Σε ένα σημαντικό μέρος της νέας ΠΕΕ αφορά τις αρμοδιότητες – οι οποίες διευκρινίζονται με σαφήνεια – και τη σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου καθώς και των επιτροπών του. Σημειώνεται ότι με τους νέους κανόνες ενισχύεται ο ρόλος του Διοικητικού Συμβουλίου κάθε ιδρύματος, καθώς αναλαμβάνει τη «συνολική ευθύνη» για τη στρατηγική, τη διακυβέρνηση και την εποπτεία των κινδύνων. Επιπλέον, ορίζεται η έννοια της ανεξαρτησίας των λειτουργιών εσωτερικού ελέγχου και προσδιορίζονται οι αρμοδιότητες, τόσο των εν λόγω λειτουργιών, όσο και των επικεφαλής αυτών.
Παράλληλα, προβλέπεται η ανάπτυξη ενός άρτιου πλαισίου εσωτερικού ελέγχου που περιλαμβάνει και ολιστικό πλαίσιο διαχείρισης κινδύνων. Σε αυτό ενσωματώνεται, μεταξύ άλλων κινδύνων, η διαχείριση των κινδύνων νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες (ξέπλυμα χρήματος) και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (AML/CFT) αλλά και των κινδύνων από τη μη ορθή εφαρμογή της περιβαλλοντικής, κοινωνικής και εταιρικής διακυβέρνησης (ESG). Η ενσωμάτωση των ESG κριτηρίων (Περιβάλλον, Κοινωνία, Διακυβέρνηση) στη νέα πολιτική, αντανακλούν την ανάγκη συμμόρφωσης των ιδρυμάτων με τις απαιτήσεις βιωσιμότητας και κοινωνικής υπευθυνότητας.
Τέλος, με την πράξη της εκτελεστικής επιτροπής της ΤτΕ ενισχύεται σημαντικά η ανάπτυξη ισχυρής κουλτούρας διαχείρισης κινδύνου, ενώ προάγεται η τήρηση υψηλών δεοντολογικών και επαγγελματικών προτύπων με τη θέσπιση νέου κώδικα δεοντολογίας. Ταυτόχρονα καθίσταται υποχρεωτική η θέσπιση πολιτικής σύγκρουσης συμφερόντων και διαδικασιών αναφοράς παραβάσεων (whistleblowing) για όλα τα πιστωτικά και χρηματοδοτικά ιδρύματα, με την οποία η ΤτΕ φιλοδοξεί να ενισχύσει μάλλον το αίσθημα εμπιστοσύνης απέναντι στο τραπεζικό σύστημα.