Τσιάρας: Τα τρία στάδια της Εθνικής Στρατηγικής για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας

«Δεν νοείται παραγωγή σε κανένα επίπεδο και σε καμία, θα έλεγα, διάσταση όταν δεν υπάρχει αρδευτικό νερό. Άρα, λοιπόν, είναι ζωτικά συνδεδεμένο το να έχουμε αρδευτικό νερό με την πραγματική παραγωγή», είπε ο κ. Τσιάρας, επισημαίνοντας ότι η ολοκληρωμένη εθνική στρατηγική που αναπτύσσεται στηρίζεται σε τρεις άξονες:

• Τη δημιουργία περιφερειακών Οργάνων Διαχείρισης των υδάτινων πόρων
• Την υλοποίηση του προγράμματος ΥΔΩΡ 2.0 μπόι 4 δις ευρώ
• Την ορθολογική διαχείριση των πόρων της ΚΑΠ με την κατασκευή κομβικών εγγειοβελτιωτικών έργων.

Όπως τόνισε, «για πρώτη κίνηση και εδώ νομίζω ότι είναι το κρίσιμο, δεν αντιμετωπίζουμε το νερό ως πρόβλημα, αλλά ως βασική υποδομή ανάπτυξης»

Ο κ. Τσιάρας ανέδειξε τη μεταγωγή της κυβερνητικής στρατηγικής από την αποσπασματική αντιμετώπιση στην ολιστική διαχείριση του νερού, με αφετηρία τη διαπίστωση που αναδείχθηκε μετά την καταστροφική κακοκαιρία Daniel: το κύριο πρόβλημα της Θεσσαλίας και της χώρας δεν είναι οι πλημμύρες, αλλά η ένδεια νερού.

Νέοι Περιφερειακοί Οργανισμοί Διαχείρισης Υδάτων

Ο Υπουργός αναφέρθηκε στη συμβουλή ενιαίων Οργανισμών Διαχείρισης Υδάτων σε κάθε Περιφέρεια, υπενθυμίζοντας ότι ήδη η έναρξη έγινε από τη Θεσσαλία, με τη συμβουλή του ΟΔΥΘ. Οι οργανισμοί αυτοί συγκεντρώνουν αρμοδιότητες που ως σήμερα ήταν διασκορπισμένες σε ΤΟΕΒ, ΓΟΕΒ και άλλους τοπικούς φορείς, δημιουργώντας ένα ενιαίο, επαγγελματικό και αναπτυξιακό πλαίσιο.

Όπως τόνισε:

• Απλοποιείται το σημερινό πολύπλοκο σύστημα,
• Βελτιώνεται η συντήρηση και η επιχειρησιακή ετοιμότητα των υποδομών,
• Προωθείται η σύμπραξη με Δήμους, Περιφέρειες, ΔΕΥΑ και ΕΥΔΑΠ/ΕΥΑΘ,

Μετά τη Θεσσαλία, ανάλογοι οργανισμοί θα συσταθούν στην Κρήτη, την Πελοπόννησο και τη Δυτική Ελλάδα.

«Με αυτόν τον τρόπο θα δώσουμε τη δυνατότητα δημιουργίας περιφερειακών κεντρικών οργανισμών διαχείρισης του αρδευτικού νερού, για να υπάρχει μια ολιστική αντιμετώπιση και για να μπορούμε με αυτόν τον τρόπο να έχουμε επιπλέον μεγαλύτερο αποτέλεσμα», είπε ο ΥπΑΑΤ.

Πρόγραμμα «Ύδωρ 2.0» - Επένδυση 4 δισ. ευρώ

Ο κ. Τσιάρας έδωσε έμφαση στην εξοικονόμηση υδάτινων πόρων μέσα από την ορθολογική διαχείρισή τους και σημείωσε ότι με την υλοποίηση του προγράμματος “Ύδωρ 2.0”, ύψους 4 δισ. ευρώ μέσω ΣΔΙΤ, κατασκευάζονται και υπόγεια δίκτυα άρδευσης υψηλής απόδοσης, «είναι έργα τα οποία αυξάνουν την απόδοση, μειώνουν τις απώλειες, βεβαίως περιορίζουν το αξία παραγωγής για τους αγρότες μας, διατί αυτό είναι και το βασικό ζητούμενο το οποίο μας αφορά», σημείωσε ο κ. Τσιάρας.

Ο Υπουργός παρουσίασε, επίσης, δράσεις προς την ίδια κατεύθυνση, οι οποίες εντάσσονται στο Στρατηγικό Σχέδιο της ΚΑΠ και στην ορθολογική μεταχείριση των πόρων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής:

• 500 εκατ. ευρώ σε μεγάλες υποδομές άρδευσης με δικαιούχους τις Περιφέρειες (η πρόσκληση έχει ήδη δημοσιευθεί),
• Πρόγραμμα μικρών εγγειοβελτιωτικών έργων σε σύμπραξη με Δήμους (προκήρυξη το φθινόπωρο 2025).

«Γίνεται πραγματικά ένας πολύ σημαντικός σχεδιασμός σε σύμπραξη με το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και με το Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας, με στόχο την ολοκλήρωση ημιτελών έργων ή να κάνουμε κάποια έργα απολύτως λειτουργικά. Το τελευταίο χρονικό διάστημα ξεδιπλώνεται μια στρατηγική και υλοποιείται ένας σχεδιασμός ο οποίος τα επόμενα χρόνια θα δώσει τη δυνατότητα της διασφάλισης ικανοποιητικών πόρων για το αρδευτικό νερό και βεβαίως τη ζωάρκεια που θέλουμε για το πρωτογενή τομέα, ο οποίος απορροφά το 80% – 85% των υδάτινων πόρων», συμπλήρωσε ο κ. Τσιάρας.

Ψηφιοποίηση, καινοπραγία και ζωάρκεια στην άρδευση

Ο κ. Τσιάρας περιέγραψε τις βασικές κατευθύνσεις για την ψηφιακή και τεχνολογική μεταγωγή της διαχείρισης νερού, με:

• Εκσυγχρονισμό και υπογειοποίηση αρδευτικών δικτύων,
• Ψηφιακή παρακολούθηση κατανάλωσης,
• Επαναχρησιμοποίηση νερού από ΚΕΛ (π.χ. Ανατολική Αττική),
• Τεχνικές όπως η στάγδην άρδευση και οι μικροί ψεκαστήρες,
• Τεχνητή νοημοσύνη και αναστοιχείωση δεδομένων για πρόληψη φαινομένων.

Μέλημα της κυβέρνησης, τόνισε ο Υπουργός, είναι «να κάνουμε συγκεκριμένα βήματα προκειμένου, αφενός με να διασφαλίσουμε τη ζωάρκεια και την αρδευτικότητα χωρίς, ωστόσο, να θυσιάσουμε την παραγωγικότητα».

Έμφαση σε απομακρυσμένες περιοχές και νησιά

Παράλληλα ο κ. Τσιάρας αναφέρθηκε στον ενισχυμένο ρόλο της Εθνικής Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων και στον ολοκληρωμένο σχεδιασμό που υπάρχει και ο οποίος, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει:

Συνεργασίες μεταξύ ΕΥΔΑΠ/ΕΥΑΘ και ΔΕΥΑ ή περιφερειακών οργανισμών,
Επέκταση των έργων ύδρευσης στα νησιά και τις ορεινές περιοχές,
Ανάπτυξη μονάδων αφαλάτωσης με επαναχρησιμοποίηση λυμάτων.
Ευρωπαϊκή στρατηγική και επενδύσεις

Η Ελλάδα συμμετέχει ενεργά στη νέα ευρωπαϊκή στρατηγική για την ασφάλεια του νερού:

• Με στόχο ανέλιξη της αποδοτικότητας κατά 10% ως το 2030,
• Με συμμετοχή στο επενδυτικό περιορισμοί της ΕΤΕπ για έργα ύδατος ύψους 15 δισ. ευρώ ως το 2027.

Σε αυτήν την απόπειρα σημαντικός είναι ο ρόλος του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ ο οποίος ενισχύεται με στόχο να προσφέρει:

Εκπαίδευση αγροτών στη μεταχείριση “έξυπνων” αρδευτικών συστημάτων,
Υποστήριξη βιώσιμων μεθόδων καλλιέργειας με λιγότερες εισροές,
Μετάδοση τεκμηριωμένων δεδομένων στο σχεδιασμό αγροτικής πολιτικής.
Παράλληλα, επεκτείνεται η παρουσία του ΕΛΓΟ σε περιοχές με αυξημένες κλιματικές προκλήσεις.

Στρατηγική ανθεκτικότητας και πρόβλεψης

Τέλος, ο Υπουργός επισήμανε την χητεία χρήσης προηγμένων μοντέλων πρόγνωσης και clime analytics για την αντιμετώπιση παρατεταμένων ξηρασιών και πλημμυρικών φαινομένων.

«Το πώς θα διαχειριστούμε το αρδευτικό νερό καταναλώνοντας το λιγότερο δυνατό με την ίδια ή και με επιπλέον μεγαλύτερη απόδοση παραγωγής, είναι ένα μεγάλο ζητούμενο και το μεγάλο στοίχημα της εποχής μας», τόνισε ο Υπουργός, υπογραμμίζοντας ότι η κράτος διαθέτει πλέον την πολιτική βούληση, τα εργαλεία και την ευθύνη να υλοποιήσει αυτό το πλάνο με τη σύμπραξη όλων των εμπλεκόμενων φορέων.