Το πρώτο 100% αποτελεσματικό φάρμακο πρόληψης κατά του HIV εγκρίνεται και γίνεται παγκόσμια υπόθεση

Σημαντική καμπή στην παγκόσμια υγειονομική ιστορία σηματοδοτεί η έγκριση του πρώτου φαρμάκου που προσφέρει πλήρη προστασία από τον ιό HIV.

Το lenacapavir, γνωστό πλέον με την εμπορική ονομασία Yeztugo, εγκρίθηκε από τον Αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκων (FDA) ως προληπτική θεραπεία (PrEP) με σχεδόν 100% αποτελεσματικότητα και μόνο δύο ετήσιες ενέσεις.

Μετά από 44 χρόνια επιμονής της επιδημίας του AIDS, η επιστημονική κοινότητα διαθέτει πλέον ένα εργαλείο με τη δυνατότητα να αλλάξει ριζικά τη μάχη κατά του ιού.

Το Yeztugo ανήκει σε μια νέα κατηγορία φαρμάκων, τους «αναστολείς καψιδίου» (capsid inhibitors), οι οποίοι εμποδίζουν τη δυνατότητα του ιού να διεισδύσει στα κύτταρα και να αναπαραχθεί.

Η καινοτομία του lenacapavir δεν αφορά μόνο την αποτελεσματικότητα ή τη διάρκεια δράσης του, αλλά και τον τρόπο διάθεσης: η παρασκευάστρια εταιρεία Gilead Sciences ανακοίνωσε ότι παραιτείται των δικαιωμάτων κερδοφορίας για τουλάχιστον δύο εκατομμύρια ανθρώπους σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, σε συνεργασία με το Global Fund.

Το φάρμακο αναμένεται να φτάσει σε περισσότερες από 120 χώρες, μέσω συμφωνιών με έξι κατασκευαστές γενοσήμων, χωρίς κόστος για τις κυβερνήσεις ή τους τελικούς αποδέκτες.

Παράλληλα, στις ΗΠΑ, προβλέπεται δωρεάν πρόσβαση μέσω προγραμμάτων στήριξης για ανασφάλιστους.

Είναι και κοινωνική. Η μακράς διάρκειας προφύλαξη μπορεί να αλλάξει τη στάση απέναντι στην πρόληψη του HIV, μειώνοντας το στίγμα και βελτιώνοντας τη συμμόρφωση των ευάλωτων ομάδων. Όπως επισημαίνουν ερευνητές, πολλοί ασθενείς προτιμούν λύσεις χωρίς την καθημερινή υποχρέωση λήψης φαρμάκου.

Με αιτήσεις έγκρισης ήδη υποβληθείσες σε Καναδά, Αυστραλία, Βραζιλία, Νότια Αφρική, Μεξικό και άλλες χώρες, το Yeztugo φαίνεται να ανοίγει έναν νέο δρόμο: μια παγκόσμια απάντηση σε μια παγκόσμια κρίση, με γνώμονα όχι την αγορά, αλλά την ανθρώπινη ζωή.

Στον ιό HIV τύπου 1 (HIV-1), το καψίδιο είναι ένα πρωτεϊνικό κέλυφος που φιλοξενεί και προστατεύει το ιικό γενετικό υλικό και είναι κρίσιμο για τη μεταφορά του ιού σε ένα κύτταρο ξενιστή. Μόλις εισέλθει στο κύτταρο ξενιστή, το καψίδιο αποβάλλεται και ο ιός αρχίζει να αντιγράφεται. Η λενακαπαβίρη το εμποδίζει αυτό.

«Αυτή είναι μια ιστορική ημέρα στον δεκαετιών αγώνα κατά του HIV», δήλωσε ο Daniel O’Day, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Gilead Sciences, μετά την είδηση της έγκρισης από τον FDA.

«Το Yeztugo είναι μια από τις σημαντικότερες επιστημονικές ανακαλύψεις της εποχής μας και προσφέρει μια πολύ πραγματική ευκαιρία να βοηθήσει στον τερματισμό της επιδημίας του HIV.

«Πρόκειται για ένα φάρμακο που χρειάζεται να χορηγείται μόνο δύο φορές το χρόνο και έχει δείξει αξιοσημείωτα αποτελέσματα σε κλινικές μελέτες, πράγμα που σημαίνει ότι θα μπορούσε να μεταμορφώσει την πρόληψη του HIV.

Οι επιστήμονες της Gilead έχουν κάνει έργο ζωής τους τον τερματισμό του HIV και τώρα, με την έγκριση του Yeztugo από τον FDA και σε συνεργασία με τους πολλούς συνεργάτες μας, μπορούμε να βοηθήσουμε να γίνει αυτός ο στόχος πραγματικότητα».