Το εμπορικό έλλειμμα των 200 δις ευρώ με την ΕΕ οδηγεί τις αποφάσεις του Τραμπ

Με τα μάτια στραμμένα στο μεγάλο εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ που ξεπερνά τα 200 δις ευρώ απέναντι στην ΕΕ, ο Ντόναλντ Τραμπ κρατά ξανά σκληρή στάση απέναντι στην Ευρώπη στις διαπραγματεύσεις για τους δασμούς. Ένας από τους βασικούς στόχους του Αμερικανού προέδρου είναι να μειωθεί το έλλειμμα αυτό κάτι που μπορεί να γίνει και μέσω δασμών, επιδιώκοντας παράλληλα να μεταφερθεί και μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής στις ΗΠΑ.

Τα στοιχεία για το εμπόριο μεταξύ των δύο πλευρών είναι αποκαλυπτικά. Το συνολικό εμπόριο αγαθών των ΗΠΑ με την Ευρωπαϊκή Ένωση εκτιμάται ότι ανήλθε σε 975,9 δισεκατομμύρια δολάρια το 2024, ή στα 835 δις ευρώ με τη σημερινή ισοτιμία. Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου αγαθών των ΗΠΑ με την Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν 235,6 δισεκατομμύρια δολάρια το 2024 (201,5 δις ευρώ), σημειώνοντας αύξηση 12,9% (κατά 26,9 δισεκατομμύρια δολάρια) σε σχέση με το 2023, σύμφωνα με τα στοιχεία από το Γραφείο του Εκπροσώπου Εμπορίου των ΗΠΑ. Οι εισαγωγές αγαθών των ΗΠΑ από την Ευρωπαϊκή Ένωση ανήλθαν σε 605,8 δισεκατομμύρια δολάρια το 2024 (518 δις ευρώ), αυξημένες κατά 5,1% (κατά 29,4 δισεκατομμύρια δολάρια) από το 2023. Παράλληλα, οι εξαγωγές αγαθών των ΗΠΑ προς την Ευρωπαϊκή Ένωση το 2024 ήταν 370,2 δισεκατομμύρια δολάρια (316 δις ευρώ), αυξημένες κατά 0,7% (κατά 2,6 δισεκατομμύρια δολάρια) από το 2023.

Αγώνα δρόμου μέσα στο κατακαλόκαιρο κάνει τώρα η Ευρωπαϊκή Ένωση, σε μια προσπάθεια να γεφυρωθούν οι διαφορές και να υπάρξει μια προκαταρκτική -έστω- συμφωνία με τις ΗΠΑ.

Μετά τις απειλές από τον πρόεδρο των ΗΠΑ το Σάββατο για την επιβολή δασμών 30% στις εισαγωγές από την ΕΕ μετά την 1η Αυγούστου, έχουν αυξηθεί οι φόβοι  για κλιμάκωση ενός εμπορικού πολέμου.

Η επιστολή-προειδοποίηση για δασμούς 30% προς την ΕΕ δείχνει ότι ο Τραμπ έχει επιστρέψει στην επιθετική εμπορική στάση που υιοθέτησε τον Απρίλιο, όταν ανακοίνωσε σειρά από αμοιβαίους δασμούς εναντίον εμπορικών εταίρων που προκάλεσαν αναταραχή στις αγορές -πριν ο πρόεδρος των ΗΠΑ αποφασίσει να καθυστερήσει την εφαρμογή τους για τρεις μήνες.

Στις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας είχε δημιουργηθεί η προσδοκία πως ΗΠΑ και ΕΕ θα κατέληξαν σε προκαταρκτική, τουλάχιστον, συμφωνία για το εμπόριο που θα τους επέτρεπε να συνεχίσουν διαπραγματεύσεις και μετά τις αρχές Αυγούστου. Η ΕΕ προσδοκούσε μάλιστα ότι οι δασμοί δεν θα κινούνταν πάνω από το 10%. Οι αντιπροσωπείες των δύο πλευρών επίσης φέρονταν να είχαν καταλήξει σε κοινό ανακοινωθέν προσχεδίου, το οποίο θα έφτανε στο γραφείο του Τραμπ στο Λευκοί Οίκο από την περασμένη Τετάρτη. Στη συνέχεια όμως επικράτησε σιγή μέχρι αργά το βράδυ της Πέμπτης που το Τραμπ ανακοίνωσε ότι θα έστελνε επιστολή για υψηλότερους δασμούς στην ΕΕ –όπως κι έγινε το Σάββατο.

Τα επίπεδα των δασμών στα αυτοκίνητα και στη γεωργία είχαν αναδειχθεί ως σημεία τριβής μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ. Η ΕΕ επιδίωκε να μην επιβληθούν δασμοί που δεν θα υπερέβαιναν το 10% στις εξαγωγές γεωργικών προϊόντων. Επίσης οι διαπραγματευτές του μπλοκ επικέντρωναν τις συνομιλίες στους δασμούς για τα αυτοκίνητα, τα οποία απειλούνται με πολύ μεγαλύτερες επιβαρύνσεις.

Η Κομισιόν από την πλευρά της φαίνεται ότι σε αυτή τη φάση τουλάχιστον επιλέγει να ακολουθήσει το δρόμο των συνομιλιών. Ετοιμάζει όμως ταυτόχρονα λίστα ανταποδοτικών δασμών-«αντιμέτρων», η οποία θα κάλυπτε εισαγωγές από την ΕΕ σε αμερικανικά αγαθά αξίας περίπου 21 δισεκατομμυρίων ευρώ. Η ΕΕ έχει έτοιμη κι άλλη λίστα τέτοιων δασμών προς τις ΗΠΑ για προϊόντα αξίας περίπου 72 δισεκατομμυρίων ευρώ.