Συνέχιση του ελληνοτουρκικού διαλόγου παρά τα «γκρίζα» σύννεφα

Στο περιορισμοί του νέου γύρου συνομιλιών για τον Πολιτικό Διάλογο, οι υφυπουργοί Εξωτερικών των 2 χωρών μεταξύ άλλων θα επιχειρήσουν να «αγγίξουν» τις θεματικές ενότητες που θα συμπεριληφθούν στην ατζέντα του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας - Τουρκίας (ΑΣΣ), το επιστέγασμα όλων των πυλώνων του ελληνοτουρκικού διαλόγου όπου αναμένεται να υπογραφούν τα νέα μνημόνια συνεργασίας και κατανόησης που αναμένται από τα αρμόδια υπουργεία.

Στο τραπέζι των διαβουλεύσεων των 2 χωρών αναμένεται να είναι η Πολιτική Προστασία όπως και το Μεταναστευτικό.

Αυτό που δεν έχει συζητηθεί εις βάθος καθώς δεν έχει βρεθεί επιπλέον κοινο έδαφος στην ως τώρα προσέγγιση, είναι η επίλυση της μίας και μοναδικής διαφοράς που αναγνωρίζεται από την Ελλάδα και είναι η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ.

Ελληνική αντιπροσωπεία θα βρίσκεται και την Παρασκευή (13/6) στην Άγκυρα όπου θα λάβει χώρα η Θετική Ατζέντα μεταξύ του Υφυπουργού Εξωτερικών, Τάσου Χατζηβασιλείου, και του Υφυπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας, Πρέσβεως Μεχμέτ Κεμάλ Μποζάι.

Η Θετική Ατζέντα αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης, πολυδιάστατης πολιτικής στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Ο στόχος είναι να οικοδομηθεί ένα κλίμα εμπιστοσύνης και συνεργασίας μεταξύ των 2 χωρών τη στιγμή που αναγνωρίζουν τις θεμελιώδεις διαφορές τους.

Πρόκειται για μια διαδικασία δυναμικής που περιλαμβάνει μέτρα κοινού ενδιαφέροντος σε τομείς επιχειρηματικότητας – οικονομίας, τουρισμού, μεταφορών, ενέργειας κ.ά. Ωστόσο υπάρχει και ο 3ος πυλώνας εκείνος των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης που αφορά σε πολιτικοστρατιωτικά μέτρα που μπορούν να συμβάλλουν στην εξάλειψη αδικαιολόγητων πηγών έντασης.

Η Άγκυρα λοιπόν «στρώνει» το τραπέζι της θετικής ατζέντας και του πολιτικού διαλόγου στο περιορισμοί της κοινής βούλησης να διατηρθούν ανοικτοί οι διαύλοι επικοινωνίας μέσα και από τον οδικό χάρτη διμερών επαφών.

Αναζητείται ημερομηνία για το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας

Επόμενο ορόσημο στο χρονοδιάγραμμα του οδικού χάρτη διαβουλεύσεων μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας είναι το κρίσιμο συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Οι πληροφορίες θέλουν η επόμενη συνάντηση του πρωθυπουργού με τον Πρόεδρο της Τουρκία να λαμβάνει χώρα σε ένα μήνα από τώρα στην Άγκυρα –με πιθανή ημερομηνία την 10η Ιουλίου. Ωστόσο, στο προηγούμενο τετ-α-τετ των 2 Υπουργών Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη και Χακάν Φιντάν δεν «κλείδωσε» επισήμως κάποια συγκεκριμένη ημερομηνία.

Οι δυο ηγέτες δεν αποκλείεται όμως να έχουν μια συνάντηση στο κενό της Συνόδου του ΝΑΤΟ σε επίπεδο αρχηγών κρατών που θα γίνει στις 24-26 Ιουνίου στη Χάγη. Είναι κάτι που έχουμε δει ξανά στο παρελθόν να συμβαίνει όπως στο Βίλνιους, τον Ιούλιο του 2023, τότε που στρώθηκε το έδαφος για τις διεργασίες που ακολούθησαν στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Ο εκνευρισμός της Άγκυρας και η διακεκομένη νηνεμία

Το σκηνικό στις σχέσεις Αθήνας - Άγκυρας προσομοιάζει με μια διακεκομένη νηνεμία.
Δίχως υπεκφυγές η Αγκυρα συνεχίζει να ζητά από την Αθήνα διάλογο για το σύνολο των θεμάτων που έχει αναγορεύσει σε ελληνοτουρκικές διαφορές. Πρόκειται για θέματα όπως όπως οι γκρίζες ζώνες και η αποστρατικοποίηση των νησιών, όπου η ελληνική πλευρά θεωρεί "κόκκινη γραμμή" και δεν προτίθεται να συζητήσει, καθώς και να μπουν σε διαπραγμάτευση. Η Τουρκία εμμένει στο δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας», καθιστώντας δύσκολη την εμβάθυνση του διαλόγου.

Παράλληλα, το υπουργείο Εξωτερικών της γείτονος απέρριψε ως «μονομερή» κόπιασμα τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό της Ελλάδας, υποστηρίζοντας ότι «παραβιάζει» τις θαλάσσιες περιοχές της Τουρκίας στο Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο ενώ υπογράμμισε δεν θα δεχθεί τετελεσμένα.

Σύμφωνα με την ελληνική πλευρά εκφράζει τα απώτατα δυνητικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, και το δικαίωμα της Ελλάδας να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα ως τα 12 ναυτικά μίλια, κάτι που για πρώτη κίνηση αποτυπώνεται σε διεθνές κείμενο.

Εξίσου σκληρή ήταν η αντίδραση της Άγκυρας και σε σχέση με τις δραστηριότητες Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ για το υποθαλάσσιο ηλεκτρικό καλώδιο. Η ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης - Κύπρου θα συνεχιστεί σύντομα, απαντά η Αθήνα. Η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ είναι έργο ζωτικής σημασίας για την Ευρώπη, διεμήνυσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

• Το διπλωματικό «τάκλιν» Χαφτάρ και η επίθεση γοητείας από την Άγκυρα

Με τη δημιουργία δυο θαλάσσιων πάρκων, το ένα στο Ιόνιο και το άλλο στις Νότιες Κυκλάδες ο πρωθυπουργός έστειλε μήνυμα στην Τουρκία ότι θα συνεχιστεί απρόσκοπτα η υλοποίηση αυτού του εθνικού στόχου, υπογραμμίζοντας ότι η Ελλάδα κινείται εντός του πλαισίου του διεθνούς δικαίου της Θάλασσας.

Μήνυμα με αποδέκτη την Άγκυρα, εξέπεμψε και ο Εμανουέλ Μακρόν, με τον Γάλλο πρόεδρο να τονίζει την χητεία προστασίας της εδαφικής ακεραιότητας της Ελλάδας και της Κύπρου.

Μετά τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού για τα θαλάσσια πάρκα, η Άγκυρα φέρεται να αντιδρά, εξετάζοντας προληπτικά μέτρα έναντι πιθανών μονομερών βημάτων, όπως δήλωσαν πηγές στο Τουρκικό πρακτορείο Anadolu.

«Η Τουρκία παρακολουθεί προσεκτικά τις εξελίξεις σχετικά με το αν οι περιοχές Θαλάσσιων Πάρκων που θα ανακοινωθούν από την Ελλάδα στο τέλος του μήνα θα σχετίζονται ή όχι με τις αλληλένδετες διαφορές στο Αιγαίο», υπογραμμίζουν οι ίδιες πηγές.

Οι τουρκικές αρχές, σύμφωνα με τη Daily Sabah, υποστηρίζουν ότι οι προσπάθειες προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος πρέπει να είναι διαφανείς, δίκαιες και συνεργατικές, ιδίως σε ημίκλειστες θάλασσες όπως το Αιγαίο, όπου τα θαλάσσια σύνορα παραμένουν αδιευκρίνιστα.