Πώς μπορεί ο Ντόναλντ Τραμπ να χρησιμοποιήσει εθνοφρουρά και πεζοναύτες σε αμερικανικό έδαφος

Τα στρατεύματα έφτασαν στην Καλιφόρνια παρά τις αντιρρήσεις τοπικών αξιωματούχων και του κυβερνήτη, με τους επικριτές του Αμερικανού προέδρου να υποστηρίζουν ότι είναι η πρώτη κίνηση εδώ και δεκαετίες που κινητοποιείται η εθνοφρουρά χωρίς να υπάρξει σχετικό αίτημα από τις Αρχές της πολιτείας.

Πώς μπορεί, όμως, να χρησιμοποιήσει το στρατό σε αμερικανικά εδάφη ένας πρόεδρος και τι προβλέπουν τα σχετικά άρθρα;

Δυνάμεις της Εθνοφρουράς έχουν αναπτυχθεί στο Λος Άντζελες

AP Photo/Eric Thayer

Η νομοθεσία είναι λίγο «θολή»

Οι ομοσπονδιακές στρατιωτικές δυνάμεις δεν επιτρέπεται υπό φυσιολογικές συνθήκες να αστυνομεύουν στις αμερικανικές πόλεις εκτός εάν μια πολιτεία κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

O πολεμικός νόμος «περί εξέγερσης» του 18ου αιώνα είναι ο νομικός μηχανισμός που μπορεί να κινήσει ένας πρόεδρος για να κινητοποιήσει το στρατό ή την εθνοφρουρά σε περιόδους αναταραχής.

Ωστόσο, ο Αμερικανός πρόεδρος δεν επικαλέστηκε αυτό το νόμο το Σάββατο αλλά ένα άλλο ομοσπονδιακό άρθρο που επιτρέπει στους προέδρους να κινητοποιούν τα στρατεύματα σε αμερικανικό έδαφος υπό ορισμένες συνθήκες.

Όπως εξηγεί ο Guardian, o Τραμπ χρησιμοποίησε το άρθρο 10, το οποίο βάζει τον ίδιο και όχι τον κυβερνήτη της εκάστοτε πολιτείας στην κορυφή της ιεραρχίας, και έτσι μπόρεσε να ζητήσει από την εθνοφρουρά να κινητοποιηθεί.

Σύλληψη διαδηλώτριας στο Λος Άντζελες

EPA/CAROLINE BREHMAN/ ΑΠΕ ΜΠΕ

Ο Τραμπ χρησιμοποίησε την ηγεσία του Τίτλου 10, ο οποίος τοποθετεί τον ίδιο και όχι τον κυβερνήτη στην κορυφή της ιεραρχίας, για να καλέσει μέρος της εθνοφρουράς της Καλιφόρνια σε ομοσπονδιακή υπηρεσία.

Η εθνοφρουρά είναι μια υβριδική στρατιωτική μονάδα, που υπηρετεί όχι μόνο τις πολιτείες αλλά και την κεντρική κυβέρνηση. Κάποιος φορές, κινητοποιείται μετά από εντολή του κυβερνήτη και χρηματοδοτείται από κονδύλια της πολιτείας. Σε άλλες περιπτώσεις, έχουν ομοσπονδιακή αποστολή και χρηματοδότηση αλλά βρίσκονται και πάλι υπό τις εντολές της πολιτείας.

Στο Λος Άντζελες, όμως, τον έλεγχο των στρατευμάτων στους δρόμους έχει η ομοσπονδιακή κράτος -κάτι που επιτρέπεται με την επίκληση στο συγκεκριμένο άρθρο, εάν πληρούνται τρεις προϋποθέσεις:

• Εάν έχει γίνει εισβολή ή υπάρχει κίνδυνος εισβολής σε αμερικανικά εδάφη
• Εάν υπάρχει εξέγερση ή κίνδυνος εξέγερσης εναντίον της εξουσίας της αμερικανικής κυβέρνησης
• Εάν ο πρόεδρος δεν μπορεί να «εφαρμόσει τους νόμους των ΗΠΑ» με φυσιολογικές δυνάμεις

Ο συγκεκριμένος νόμος προβλέπει, όμως, παράλληλα ότι «οι εντολές αυτές θα δίνονται μέσω των κυβερνητών των πολιτειών». Το εάν μπορεί ένας πρόεδρος να κινητοποιήσει την εθνοφρουρά χωρίς την εντολή και έγκριση του κυβερνήτη παραμένει ασαφές.

Ο όμοιος ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε ότι «πληρωμένοι διαδηλωτές που κρατούν ξένες σημαίες και έχουν ως στόχο μια ξένη εισβολή» είναι αυτοί που πυροδοτούν την επίταση στο Λος Άντζελες, χωρίς όμως να παρουσιάσει στοιχεία επ΄αυτού.

Περιορισμένος ο ρόλος της εθνοφρουράς και των πεζοναυτών

Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει δηλώσει ότι η εθνοφρουρά θα έχει υποστηρικτικό ρόλο στο Λος Άντζελες.

Βασική αποστολή της θα είναι να προστατεύει τους αξιωματικούς του ICE όταν θα προχωρούν σε συλλήψεις και όχι να τηρούν το νόμο και την τακτοποίηση στους δρόμους.

Ο Στιβ Βλάντεκ, καθηγητής νομικής του πανεπιστημίου του Τζορτζτάουν, τονίζει ότι αυτό είναι και το μοναδικό πράγμα που μπορούν σε αυτή τη φάση να κάνουν -τουλάχιστον ως ο Τραμπ δεν επικαλεστεί το νόμο «περί εξέγερσης».

Συνεχίζονται οι διαδηλώσεις στο Λος Άντζελες

(AP Photo/Ethan Swope)

Εξέφρασε, επίσης, την θορύβηση του ότι ενδεχομένως τα στρατεύματα να αντιδράσουν βίαια την εξηκοντάλεπτο που προσπαθούν να προστατεύσουν τους αξιωματικούς του ICE. Και αυτό, όπως εξηγεί, ενδεχομένως να οδηγήσει σε επιπλέον πιο βίαιες σκηνές αργότερα.

«Τα στρατεύματα αυτά δεν θα μπορούν να κάνουν τίποτα που δεν μπορούν άλλωστε να κάνουν και οι ίδιοι οι αξιωματικοί του ICE» έγραψε ο καθηγητής στην προσωπική του ιστοσελίδα.

Διοικητής του στρατού δήλωσε ότι οι 700 πεζοναύτες που έφτασαν στο Λος Άντζελες την Τρίτη είχαν ως αποστολή την προστασία ομοσπονδιακών αξιωματούχων και περιουσίας και όχι την αντιμετώπιση των διαδηλώσεων.

Πόσο θα κοστίσει και τι λέει η κυβέρνηση

Ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Πιτ Χέγκσεθ, εκτίμησε πως ο στρατός θα πρέπει να παραμείνει στην πόλη για κατά πρόσβαση 60 ημέρες -κάτι που θα κοστίσει 134 εκατομμύρια δολάρια.

Μάλιστα, υπεραμύνθηκε της απόφασης να κινητοποιηθεί η εθνοφρουρά, λέγοντας κατά τη διάρκεια επιτροπής ότι βρίσκονται στην Καλιφόρνια για να «διατηρήσουν την ειρήνη για τους αστυνομικούς του Λος Άντζελες, κάτι που ο Γκάβιν Νιούσομ (σ.σ. ο κυβερνήτης της πολιτείας) δεν θα κάνει».

Ερωτηθείς από βουλευτή της Καλιφόρνια για τους λόγους που ο στρατός βγαίνει στους δρόμους του Λος Άντζελες για αστυνόμευση, ο υπουργός Άμυνας απάντησε:

«Κάθε Αμερικανός πολίτης δικαιούται να ζήσει σε μια κοινότητα που είναι ασφαλής και οι αξιωματικοί του ICE θα πρέπει να μπορούν να κάνουν τη δουλειά τους. Δέχονται επιθέσεις κατά τη διάρκεια της εργασίας τους, που είναι να απελαύνουν τους παράνομους εγκληματίες. Αυτό δεν πρέπει να συμβαίνει σε καμία πόλη είτε είναι η Μινεάπολις είτε το Λος Άντζελες και εάν δέχονται επιθέσεις αυτό είναι ανομία».

Ο όμοιος ο Ντόναλντ Τραμπ είπε πως η κυβέρνησή του «δεν είχε άλλη επιλογή» από το να στείλει τα στρατεύματα και διαμήνυσε πως η απόφασή του αυτή έχει ως στόχο «να σταματήσει η βία».

Η τοπική κράτος της Καλιφόρνια, όμως, υποστηρίζει ότι οι κινήσεις αυτές είναι εμπρηστικές και ότι ο Τραμπ χρησιμοποιεί το Λος Άντζελες ως πείραμα.