Οι ζωές των Ρομά έχουν αξία!

4 days ago 6

ΡΑΦΑΗΛ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ/EUROKINISSI

Μέρα με διπλό συμβολισμό θα είναι η Πέμπτη 12 Ιουνίου καθώς στη Βέροια θα ανακοινώνεται η δικαστική απόφαση για τη δολοφονία του 16χρονου Κώστα Φραγκούλη και στο Στρασβούργο η Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης θα εξετάζει αν η Ελλάδα έχει κάνει αρκετά για να περιορίσει την αστυνομική βία εις βάρος των Ρομά.

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Στις 12 Ιουνίου, δύο αίθουσες που βρίσκονται δύο χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά η μία από την άλλη θα γίνουν καθρέφτης της ίδιας αγωνίας: της λογοδοσίας. Στη Βέροια, ένα ελληνικό δικαστήριο θα ανακοινώσει την ετυμηγορία του για τον θάνατο του 16χρονου Ρομά Κώστα Φραγκούλη - πυροβολημένου από αστυνομικό για καύσιμα των 20 ευρώ. Την ίδια μέρα, στο Στρασβούργο, η Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης θα εξετάζει αν η Ελλάδα έχει κάνει αρκετά για να περιορίσει την αστυνομική αυθαιρεσία και την υπέρμετρη βία. Μία ημερομηνία, δύο κρίσιμες αποφάσεις - κι ένα αναπάντητο ερώτημα: Πότε η χώρα μας θα συμμορφωθεί;

Η υπόθεση Φραγκούλη δεν είναι η πρώτη όπου ένας αστυνομικός τραβάει όπλο και πυροβολεί Ρομά για ένα ήσσονος σημασίας αδίκημα. Εχουν προηγηθεί κι άλλα…

● Στις 22 Οκτωβρίου του 2021, στη λεωφόρο Θηβών στο ύψος του Ρέντη, ένα λευκό Hyundai δεν σταματάει σε σήμα ελέγχου. Οι αστυνομικοί της ΔΙΑΣ ξεκινούν καταδίωξη. «Κέντρο δεν σταματάει, τρία άτομα μέσα, αθίγγανοι». Θεωρούν το αυτοκίνητο κλεμμένο, παρότι δεν είχε δηλωθεί κάτι τέτοιο και απλώς δεν σταμάτησε! Λίγο αργότερα, το κέντρο της Αμεσης Δράσης διατάζει διακοπή καταδίωξης, αλλά οι αστυνομικοί συνεχίζουν για δεκάδες χιλιόμετρα ώς το Πέραμα όπου εν τέλει ανοίγουν πυρ και το γαζώνουν με 36 σφαίρες. Νεκρός πέφτει αμέσως ο 20χρονος συνοδηγός Νίκος Σαμπάνης, ενώ τραυματίζεται σοβαρά ο τρίτος συνεπιβάτης.

● Στις 11 Νοεμβρίου 2023, στην Αλίαρτο, στη Βοιωτία, αστυνομικός σε υπηρεσία εντοπίζει αυτοκίνητο που οδηγούσε ο 17χρονος Ρομά Χρήστος Μιχαλόπουλος και του κάνει σήμα να σταματήσει. Εκείνος όμως αναπτύσσει ταχύτητα κατευθυνόμενος προς τη Θήβα. Ενημερώνεται η ΟΠΚΕ που εντοπίζει το Ι.Χ. Μέσα βρίσκονται ακόμη ο αδερφός του θύματος, 16 ετών, και δυο κορίτσια 17 ετών. Το αυτοκίνητο όμως πέφτει σε άλλο Ι.Χ. και ακινητοποιείται. Τότε προσεγγίζει ένας 41χρονος υπαρχιφύλακας με το υπηρεσιακό του όπλο… Αρχικά η ΕΛ.ΑΣ. υποστηρίζει ότι: «Ζήτησε από τον οδηγό να βγει από το αμάξι. Τη στιγμή εκείνη ο 17χρονος βγαίνει από το αμάξι και προσπαθεί να κλέψει το πιστόλι από τον αστυνομικό. Ακολουθεί διαπληκτισμός που καταλήγει στον θανάσιμο τραυματισμό του ανήλικου Ρομά».

Ελα όμως που το βιντεοληπτικό υλικό από κάμερα ασφαλείας κοντινού σπιτιού έχει καταγράψει το Ι.Χ. να καταδιώκεται από το τζιπ της ΟΠΚΕ. Αρχικά ακούγονται στριγκλιές από λάστιχα, φωνές, ένας πυροβολισμός και επαναλαμβανόμενα «γιατί;». Ο αστυνομικός φαίνεται να φωνάζει «πίσω, πίσω» και στη συνέχεια χτυπάει το τζάμι και πυροβολεί. «Τι σου έκανε το παιδί να το πυροβολήσεις;» φώναζαν οι συνεπιβάτες. «Τι έκανες; Τον σκότωσες. Ήταν 17 χρονών…».

● Στην περίπτωση Φραγκούλη, 5 Δεκεμβρίου 2022, στα Διαβατά, το 16χρονο θύμα έχει βάλει 20 ευρώ καύσιμα στο ημιφορτηγό του πατέρα του και φεύγει χωρίς να πληρώσει. Ο πρατηριούχος δεν θεωρεί σημαντικό το περιστατικό και δεν ζητά την παρέμβαση της αστυνομίας. Αυτοβούλως, ωστόσο, αστυνομικοί της ομάδας ΔΙΑΣ ξεκινούν ξέφρενη καταδίωξη. Ενας πυροβολεί με το υπηρεσιακό του όπλο τραυματίζοντας θανάσιμα τον 16χρονο Ρομά από πίσω, ενώ το αυτοκίνητο προσκρούει σε τοίχο ενός παρακείμενου ξενοδοχείου. Στο δικαστήριο ο αστυνομικός, που εν τω μεταξύ υπηρετεί σε άοπλη υπηρεσία της ΕΛ.ΑΣ., δηλώνει «αθώος»… και ανεκπαίδευτος! Η ετυμηγορία του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου αναμένεται στις 12 Ιουνίου.

Δεν είναι οι μόνοι…

Και πάλι, όμως, οι τρεις αυτές περιπτώσεις δεν είναι οι μόνες! Κάποιες άλλες έχουν φτάσει ώς το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου όπου η χώρα μας έχει καταδικαστεί! Οι περιπτώσεις τριών άλλων Ρομά (Παναγιωτόπουλου, Μπέκου, Λουκά) από τις 8 Οκτωβρίου 2016 έχουν οδηγήσει στην καταδίκη της χώρας μας για μια σειρά σοβαρές παραβιάσεις εκ μέρους του κράτους.

Το Δικαστήριο του Στρασβούργου έκρινε ότι υπήρξε:

● Αναποτελεσματική έρευνα σχετικά με τους ισχυρισμούς κακομεταχείρισης των τριών προσφευγόντων Ρομά από την αστυνομία κατά τη σύλληψη, μεταφορά και κράτησή τους στο αστυνομικό τμήμα.

● Παράλειψη των Αρχών να λάβουν όλα τα δυνατά μέτρα για να διερευνήσουν εάν οι διακρίσεις σε βάρος των Ρομά έπαιξαν ρόλο στα επίμαχα γεγονότα και διαπίστωση παραβίασης του διαδικαστικού σκέλους του άρθρου 3 της ΕΣΔΑ και σε συνδυασμό με το άρθρο 14.

● Χρησιμοποιήθηκε υπέρμετρη βία από τους αστυνομικούς για να ξεπεράσουν την υποτιθέμενη αντίσταση του πρώτου και του τρίτου των προσφευγόντων κατά τη σύλληψή τους και απάνθρωπη μεταχείριση σε βάρος τους και παραβίαση του ουσιαστικού σκέλους του άρθρου 3.

● Το Δικαστήριο, τέλος, έκρινε ότι οι μικρές εκδορές στον δεύτερο προσφεύγοντα δεν επαρκούσαν για να φτάσουν το απαιτούμενο όριο του άρθρου 3 και ότι δεν παρουσιάστηκαν αποδεικτικά στοιχεία ικανά να μετατοπίσουν το βάρος της απόδειξης στην εναγόμενη κυβέρνηση. Δεδομένης της έλλειψης αποτελεσματικής έρευνας, το Δικαστήριο δεν μπόρεσε να καταλήξει στο συμπέρασμα εάν ο δεύτερος προσφεύγων υπέστη κακομεταχείριση.

Η «συγγνώμη» Μητσοτάκη

Στις 12 Μαρτίου 2021, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης υπό το βάρος μιας σειράς σοβαρών περιστατικών όπως αυτά θα αναγκαστεί να ζητήσει «συγγνώμη» από βήματος της Βουλής «απ’ όλα τα θύματα αστυνομικής βίας», εξαγγέλλοντας μάλιστα μια σειρά μέτρων για τον περιορισμό του φαινομένου.

Εγιναν ή είχαν αποτέλεσμα όλα αυτά;

«Δυστυχώς όχι», λέει στην «Εφ.Συν.» ο δικηγόρος και διευθυντής της οργάνωσης Pro Bono Publico, Γιώργος Τσιάκαλος, ειδικά για ζητήματα που αφορούν Ρομά… «Οπως έχει καταστεί προφανές, τα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι σήμερα δεν βελτίωσαν τα μακροχρόνια σύνθετα ζητήματα που αφορούν την κακομεταχείριση από τους αστυνομικούς, καθώς τα προαναφερθέντα θανατηφόρα περιστατικά δείχνουν ότι οι κανόνες εμπλοκής, ιδίως στις αυτοσχέδιες αστυνομικές επιχειρήσεις, χρειάζονται μεγάλη βελτίωση και είναι προφανές ότι η κατάσταση όσον αφορά τα άτομα Ρομά που έρχονται αντιμέτωπα με τις αστυνομικές αρχές έχει επιδεινωθεί, παρόλο που αναφέρονται συγκεκριμένα στο νέο Σχέδιο Δράσης που υπέβαλε η ελληνική κυβέρνηση ως ομάδα εστίασης των εκπαιδεύσεων. Η αποτελεσματικότητα και το αποτέλεσμα των ποινικών και πειθαρχικών ερευνών όταν εμπλέκονται άτομα Ρομά επίσης δεν έχουν βελτιωθεί, καθώς καμία περίπτωση έρευνας ως προς το ρατσιστικό κίνητρο δεν αναφέρεται στο Σχέδιο Δράσης και κανένα αποδιαχωρισμένο στατιστικό στοιχείο δεν συλλέγεται από την Ελληνική Αστυνομία σχετικά με το θέμα αυτό», ανέφερε η Pro Bono Publico ενώπιον της Επιτροπής υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Η χώρα μας, που βρίσκεται από το 2012 ακόμη υπό ενισχυμένη εποπτεία για τέτοιες περιπτώσεις, θα κριθεί εκ νέου στην επόμενη εξέταση της Επιτροπής Υπουργών στο Στρασβούργο, στις 10-12 Ιουνίου 2025, και κατά διαβολική σύμπτωση, την ημέρα που το ΜΟΔ Βέροιας θα εκδίδει ετυμηγορία για την υπόθεση του φονευθέντος Ρομά Κώστα Φραγκούλη.

«Βαθιά εδραιωμένος ρατσισμός» κατά των Ρομά

Εκθεση Μάικλ Ο’Φλάερτι, επιτρόπου του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα

Τον «βαθιά εδραιωμένο ρατσισμό» της ΕΛ.ΑΣ. απέναντι στους Ρομά διαπιστώνει ο επίτροπος του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Μάικλ Ο’Φλάερτι, που επισκέφθηκε την Ελλάδα στις 3-7 Φεβρουαρίου και δημοσιοποίησε στις αρχές της εβδομάδας έκθεση με τα συμπεράσματα της επίσκεψής του σε ό,τι αφορά τους Ρομά (είχε προηγηθεί έκθεση για το προσφυγικό και τις επαναπροωθήσεις των ελληνικών αρχών στα σύνορα).

«Το πρόβλημα της αστυνομικής βίας εναντίον Ρομά πηγαίνει πέρα από μια σειρά απομονωμένα περιστατικά και αντανακλά βαθιά εδραιωμένο ρατσισμό», υπογραμμίζει ο επίτροπος, «παρά τα βήματα που έγιναν για να αντιμετωπίσουν το φαινόμενο», επισήμανση που γίνεται μάλλον για την τιμή των όπλων, καθώς τα βήματα αφορούν κυρίως σχεδιασμούς στα χαρτιά.

Δεν είναι μόνο τα τρία περιστατικά δολοφονίας των τριών έφηβων Ρομά με αστυνομικά πυρά για ασήμαντη αφορμή, του 18χρονου Νίκου Σαμπάνη από τον Ασπρόπυργο, του 16χρονου Κώστα Φραγκούλη από τον καταυλισμό της Αγια-Σοφιάς στη Θεσσαλονίκη (με τους γονείς του δολοφονημένου συναντήθηκε ο επίτροπος κατά την επίσκεψή του στη Θεσσαλονίκη τον Ιούνιο του 2024) και του 17χρονου Χρήστου Μιχαλόπουλου στη Θήβα. Ο επίτροπος εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για τους θανάτους, επισημαίνει τις αναφορές των συγγενών των θυμάτων για την καθυστέρηση των ερευνών, την επίσκεψη του τότε υπουργού Προστασίας του Πολίτη στη ΓΑΔΑ, στους επτά αξιωματικούς που κρατούνταν για τη δολοφονία Σαμπάνη, όπως και τα συγχαρητήρια που έσπευσε να τους δώσει ο τότε υπουργός Ανάπτυξης.

Αστυνομικά έκτροπα

Η έκθεση καταγράφει επίσης αναλυτικά τις καταγγελίες για τα αστυνομικά έκτροπα κατά τη διάρκεια αστυνομικών επιδρομών στον οικισμό στο Χαλάνδρι στις 31 Μαΐου και στις 3 και 4 Ιουνίου 2024, μετά την καταστροφή περιπολικού από μεθυσμένους κατοίκους και παιδιά του οικισμού. Οι περιγραφές δείχνουν πώς τα μεσάνυχτα στις 31 Μαΐου μπήκαν στον οικισμό αστυνομικοί, επιτέθηκαν με ξύλο στους κατοίκους, κατέστρεψαν την περιουσία τους, έσπασαν πόρτες και παράθυρα στις παράγκες τους και προκάλεσαν ζημιές σε 25 αυτοκίνητα. Λίγες μέρες μετά, δύο αστυνομικοί προχώρησαν σε σωματική έρευνα σε γυναίκα, παρουσία εισαγγελέα, και σε σεξουαλική κακοποίηση άλλου θύματος, ενώ το ίδιο απόγευμα 30-40 αστυνομικοί συνοδεία 10 μοτοσικλετών εισέβαλαν στον οικισμό, πήραν στο κυνήγι παιδιά και ενήλικες, μπήκαν χωρίς άδεια στις οικίες και εκτόξευσαν ρατσιστικές προσβολές και απειλές ότι θα κάψουν τον οικισμό.

Ο επίτροπος σημειώνει ότι περιμένει να ενημερωθεί για το αποτέλεσμα της έρευνας του Συνηγόρου του Πολίτη, όπως και αν, λόγω της σοβαρότητας των κατηγοριών, έχει ξεκινήσει ποινική έρευνα για να ρίξει φως και να οδηγήσει σε λογοδοσία των υπεύθυνων αστυνομικών.

Αναφέρονται και άλλες αστυνομικές επιδρομές στον οικισμό στο Χαλάνδρι, όπως και κατάσχεση προσωπικών αντικειμένων των Ρομά, με την κατηγορία ότι ήταν προϊόντα κλοπής, μιας και δεν υπήρχαν αποδείξεις αγοράς. Συχνές αστυνομικές επιδρομές καταγγέλλονται και στον οικισμό Ρομά στα Τσαΐρια της Θεσσαλονίκης, με σκοπό, όπως τον αντιλαμβάνονται οι Ρομά, να τους φοβίσουν για να φύγουν από τον οικισμό. Αναφέρεται επίσης πως η αστυνομία δεν προχώρησε σε επαρκή έρευνα της πυρκαγιάς που ξέσπασε στις σκηνές που έστησαν 16 οικογένειες Ρομά από τα Τσαΐρια σε οικόπεδο που αγόρασαν νόμιμα στο Ηράκλειο Λαγκαδά Θεσσαλονίκης, με αποτέλεσμα να μη βρεθούν οι ένοχοι και να μην αποκατασταθούν τα θύματα.

Η έκθεση σημειώνει πολλές καταγγελίες αστυνομικής παρενόχλησης με επαναλαμβανόμενα πρόστιμα για μικροαδικήματα, όπως ότι πωλούν σκόρδα και χόρτα σε πάγκους και λαϊκές χωρίς άδεια, ή επειδή οδηγούν με σπασμένο φανάρι. Σημειώνει ότι πολλοί Ρομά διώκονται για αδικήματα που συνδέονται με το οξύ πρόβλημα της στέγασης, όπως η παράνομη σύνδεση με το δίκτυο ύδρευσης και ηλεκτρικού σε καταυλισμούς όπου δεν υπάρχει σύνδεση.

Ο επίτροπος μιλά για «φαύλο κύκλο» συλλήψεων που τροφοδοτεί τις στατιστικές για αδικήματα, συμβάλλει στην αρνητική κοινωνική αναπαράσταση των Ρομά και μπορεί να εμποδίσει τις προοπτικές μετεγκατάστασής τους.

Ανεπαρκή μέτρα για τη στέγαση

Η έκθεση επισημαίνει το οξύ στεγαστικό πρόβλημα και τα ανεπαρκή μέτρα των Αρχών. Υπογραμμίζει ότι μόνο 85 από τους 142 δήμους όπου ζουν Ρομά έχουν υποβάλει σχέδια δράσης για την κοινωνική τους ένταξη σε συνεργασία με οργανώσεις Ρομά και τοπικούς παράγοντες, όπως υποχρεούνται. Ακόμη και όταν υποβάλλονται σχέδια, δεν οδηγούν πάντα σε αλλαγή στο πεδίο, μεταξύ άλλων λόγω έλλειψης πολιτικής βούλησης, ακόμη και σε δήμους που είναι θετικά διακείμενοι. Για παράδειγμα, το πρόγραμμα επιδότησης ενοικίου για τους Ρομά του Χαλανδρίου δεν οδήγησε σε πλήρη ένταξη των μετεγκατεστημένων οικογενειών, λόγω της περιορισμένης διάρκειας του προγράμματος και της απουσίας συνοδευτικών μέτρων, όπως και της απροθυμίας των ιδιοκτητών να νοικιάσουν σπίτια σε Ρομά.

Ο επίτροπος επισημαίνει την πολύ προβληματική πρόσβαση των Ρομά σε κρίσιμους τομείς, όπως η εργασία, η εκπαίδευση και η υγεία. Επισημαίνει την απουσία δημόσιων συγκοινωνιών ώστε να εξυπηρετηθούν οι οικισμοί, σε κάποιους από τους οποίους δεν φτάνει ούτε ασθενοφόρο. Στα Τσαΐρια το ασθενοφόρο περιμένει σε πάρκινγκ σουπερμάρκετ ενάμισι χιλιόμετρο μακριά από τον οικισμό.

«Επίμονος, σημαντικός αριθμός καταυλισμών»

Σύμφωνα με την τελευταία επικαιροποίηση των στοιχείων της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικής Αλληλεγγύης το 2021, ο πληθυσμός Ρομά στην Ελλάδα ανέρχεται σε 117.495 σε 462 περιοχές:

● 12.216 ζουν σε 77 εξαθλιωμένους οικισμούς, με καλύβες, αυτοσχέδια παραπήγματα, χωρίς βασικές υποδομές και σε επικίνδυνες περιβαλλοντικές συνθήκες.

● 46.838 ζουν σε 122 «μεικτές περιοχές», όπου υπάρχουν σπίτια και προσωρινές εγκαταστάσεις, όπως καλύβες, παράγκες, σκηνές και κοντέινερ, με μερικές υποδομές κοντά στον οικιστικό ιστό.

● 34.741 ζουν σε 67 υποβαθμισμένες και φτωχοποιημένες περιοχές εντός του αστικού ιστού, σε σπίτια, διαμερίσματα ή και μερικά κοντέινερ.

●23.700 Ρομά έχουν καταγραφεί ότι ζουν σε 196 διασκορπισμένα νοικοκυριά.

Ο επίτροπος υπογραμμίζει ότι «ο επίμονος, σημαντικός αριθμός καταυλισμών δείχνει παραστατικά τους περιορισμούς της Εθνικής Στρατηγικής για την Κοινωνική Ενταξη των Ρομά (2021-2030)».

H σχέση Ρομά, Δικαιοσύνης και αστυνομίας σε νέα βάση

Επανιδρύοντας την εμπιστοσύνη:

Γεώργιος Τσιάκαλος*

Ο σεβασμός στο κράτος δικαίου κρίνεται, πρώτα και κύρια, από τη στάση των θεσμών απέναντι στους πιο ευάλωτους. Για χιλιάδες Ρομά, όμως, η επαφή με την Πολιτεία έχει εξελιχθεί σε ανοιχτή πληγή: θανατηφόρες καταδιώξεις νεαρών, αστυνομικές «σκούπες» σε καταυλισμούς, η αστυνομία που γίνεται αντιληπτή κυρίως ως τιμωρητής. Την ίδια στιγμή, η Δικαιοσύνη –αντί να λειτουργεί ως εγγυητής των δικαιωμάτων– μοιάζει με έναν ξένο μηχανισμό που κραδαίνει τη δαμόκλειο σπάθη. Ετσι καταλήγουμε σε έναν φαύλο κύκλο δυσπιστίας που διαιωνίζει τον αποκλεισμό, τρέφει την παραβατικότητα και, τελικά, βλάπτει την ίδια την κοινωνική συνοχή.

Η θεσμική ευθύνη για αυτό το αδιέξοδο είναι διπλή. Αφενός το επιχειρησιακό πλαίσιο στη δράση της Αστυνομίας παραμένει θολό και αναποτελεσματικό. Για παράδειγμα, το υποτιθέμενο «Μνημόνιο Ενεργειών» για τις αστυνομικές καταδιώξεις –το οποίο θα έπρεπε να ορίζει με σαφήνεια τα όρια της βίας– αποτυγχάνει ξανά και ξανά. Αφετέρου η Δικαιοσύνη δεν αντιμετωπίζει με τη δέουσα σοβαρότητα το πιθανό ρατσιστικό υπόβαθρο τέτοιων περιστατικών, παρότι η νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου είναι σαφής: απαιτείται σχολαστική διερεύνηση του ρατσιστικού κινήτρου. Κι όμως, οι δικογραφίες κατά κανόνα προσπερνούν τον αντιτσιγγανισμό, ο οποίος, ατιμώρητος, γίνεται το καύσιμο όσων επιθυμούν να συντηρούν ή να εκμεταλλεύονται τη μισαλλοδοξία για μικροπολιτικά οφέλη, βλάπτοντας όχι μόνο τους Ρομά αλλά και τη δημοκρατία μας, καθώς αναδεικνύονται «ηγέτες» που υφαρπάζουν την ψήφο βασιζόμενοι στον φόβο.

Χρειαζόμαστε ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο θεμελιωμένο σε τέσσερις άξονες: απόλυτη διαφάνεια στις επιχειρησιακές πρακτικές των αρχών επιβολής του νόμου, επένδυση στην εκπαίδευση με γνώμονα τα ανθρώπινα δικαιώματα, ουσιαστική λογοδοσία των θεσμών και ουσιαστική πρόσβαση των πιο ευάλωτων στη Δικαιοσύνη

Για ένα παιδί Ρομά που μεγαλώνει σε παράνομο καταυλισμό, η «Θέμις» είναι εκείνη που θα στείλει συγγενείς του στη φυλακή για ρευματοκλοπή ή αυθαίρετη δόμηση ή θα διατάξει την εξαναγκαστική τους έξωση -μετατρέποντάς τους δηλαδή από θύματα αδράνειας της Πολιτείας σε θύτες-, ποτέ εκείνη που θα του διασφαλίσει πρόσβαση σε σχολείο χωρίς διακρίσεις ή θα το προστατεύσει από έναν παιδικό γάμο. Οταν ο νόμος εμφανίζεται μονόπλευρα ως απειλή, η πρόσβαση στη Δικαιοσύνη από δικαίωμα μετατρέπεται σε πολυτέλεια.

Πώς γεφυρώνεται αυτό το χάσμα; Χρειαζόμαστε ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο θεμελιωμένο σε τέσσερις άξονες: απόλυτη διαφάνεια στις επιχειρησιακές πρακτικές των αρχών επιβολής του νόμου, επένδυση στην εκπαίδευση με γνώμονα τα ανθρώπινα δικαιώματα, ουσιαστική λογοδοσία των θεσμών και ουσιαστική πρόσβαση των πιο ευάλωτων στη Δικαιοσύνη. Την ίδια στιγμή, τα κατασταλτικά και αναποτελεσματικά πυροτεχνήματα «εφόδων» και «σκούπας» οφείλουν να δώσουν τη θέση τους σε πολιτικές προληπτικής διαμεσολάβησης και οικοδόμησης εμπιστοσύνης, όπως επιτάσσει άλλωστε και η Εθνική Στρατηγική για την Κοινωνική Ενταξη των Ρομά 2021-2030.

Η αποκατάσταση της σχέσης Ρομά-θεσμών δεν είναι κίνηση φιλανθρωπίας αλλά συνταγματική επιταγή: όταν η Δικαιοσύνη παραμένει κλειστή για τους πιο ευάλωτους, ο ίδιος ο πυρήνας της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου κλονίζεται. Μόνο αν η αστυνομία καταστεί πραγματικός θεσμός προστασίας και η Δικαιοσύνη ο πυρήνας της προαγωγής της ισότητας –και όχι προδιαγεγραμμένης τιμωρίας– θα μπορέσουμε να μιλήσουμε για αληθινή συμπερίληψη και κοινωνική συνοχή.

*Δικηγόρος Στρατηγικής Αντιδικίας

Οι ζωές των Ρομά έχουν αξία!

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΣΕ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.

Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.

Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.

Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.

Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας

Δείτε όλο το άρθρο