Νιπτήρες, βατραχοπέδιλα, διαβατήρια: Όσα βρίσκει το «Cyclone Project» σε ποτάμια και μνημεία

Σε μια από αυτές τις δράσεις βρέθηκε το CNN Greece στις 10 και 11 Μαΐου στην Πύλο, με την εικόνα που αντικρίσαμε να είναι αποκαρδιωτική.

Στον ποταμό Κόρνα, η ομάδα του Κυκλώνα συγκέντρωσε σε μια μόλις ημέρα 3.342 κιλά απορριμμάτων, ενώ στον Θολωτό Μυκηναϊκό Τάφο και την Ακρόπολη των Νιχωρίων συνέλεξε 320 κιλά απορριμμάτων, ανάμεσά τους ταυτοποιητικά έγγραφα, μπάζα, κονσέρβες, ρούχα και κάθε λογής αντικείμενα που φιλοξενούνται σε ένα νοικοκυριό και όχι μόνο. Και στους 2 καθαρισμούς τα πλαστικά απορρίμματα ήταν «πρωταγωνιστές» των αντικειμένων που απορρίφθηκαν.

Το πριν και το μετά στον ποταμό Κόρνα

ΚΟΙΝΩΦΕΛΕΣ ΙΔΡΥΜΑ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Κ. ΛΑΣΚΑΡΙΔΗ

Μεγαλύτερη επιβάρυνση στη γη απ’ ό,τι στις ακτές

Ποια είναι η κατάσταση που αντικρίζουν οι ομάδες απορρύπανσης του οργανισμού; «Με τους χερσαίους καθαρισμούς διαπιστώσαμε δυστυχώς ότι η επιβάρυνση είναι πολύ μεγαλύτερη στη γη, από ό,τι στις παραλίες» όπως εξηγεί στο CNN Greece η εκτελεστική διευθύντρια του Ιδρύματος, Πέγκυ Ξηροταγάρου.

Οι ομάδες του «Cyclone Project» - το οποίο φέτος έκλεισε έναν χρόνο ζωής - πραγματοποιούν καθημερινά, για οκτώ ώρες, καθαρισμούς μεγάλης κλίμακας και καταγράφουν ανά είδος και με λεπτομέρεια οτιδήποτε συλλέγεται.

Ήδη από τις πρώτες ημέρες της δράσης του προγράμματος οι ανάγκες για καθαρισμό στη γη ήταν πολύ μεγάλες, διατί τα απορρίμματα που καταλήγουν στα ποτάμια είναι αυτά που ταξιδεύουν ως τις ελληνικές ακτές. Την ίδια ώρα, όμως, απογοητευτική είναι η κατάσταση που επικρατεί και στους αρχαιολογικούς χώρους που αποτελούν την ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά της χώρας.

Καθαρισμός του Μυκηναϊκού Θολωτού Τάφου από την ομάδα του «Κυκλώνα»

ΚΟΙΝΩΦΕΛΕΣ ΙΔΡΥΜΑ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Κ. ΛΑΣΚΑΡΙΔΗ

«Οι αρχαιολογικοί μας χώροι και ειδικά αυτοί που δεν φυλάσσονται, είναι καλυμμένοι από την έντονη βλάστηση και πολλές φορές κάτω από αυτή τη βλάστηση εντοπίζονται τόνοι απορριμμάτων» όπως σημειώνει η εκτελεστική διευθύντρια του Κοινωφελούς Ιδρύματος.

«Σε συνεργασία, λοιπόν, με το Υπουργείο Πολιτισμού μπήκαμε στην διαδικασία αφενός να καθαρίσουμε την έντονη βλάστηση και σε συνεχεία να απομακρύνουμε τα απορρίμματα, προκειμένου να αναδείξουμε το φυσικό κάλλος της εκάστοτε περιοχής και να μπορούν τα μνημεία μας να καταστούν επισκέψιμα».

Στον Θολωτό Μυκηναϊκό Τάφο και την Ακρόπολη Νιχωρίων, όπου και πραγματοποιήθηκε μια σημαντική δράση απορρύπανσης η ομάδα του Κυκλώνα χρησιμοποίησε χορτοκοπτικά για να μπορέσει να καταστήσει εφικτή την πρόσβαση στο σύνολο του αρχαιολογικού χώρου, καθότι ως πρότινος οι επισκέπτες και επισκέπτριες είχαν τη δυνατότητα να δουν μονάχα τον Θολωτό Μυκηναϊκό Τάφο και όχι όλη την διάταση του μνημείου.

Απορρίμματα και μπάζα στα σύνορα του Μυκηναϊκού Θολωτού Τάφου

CNN GREECE

Έξω από τα σύνορα, δε, του αρχαιολογικού χώρου καθώς διασχίζει κανείς το δρόμο για να εισέλθει στο χώρο αντικρίζει μικρές χωματερές. Αυτή η κατάσταση, όμως, δεν αποτελεί μεμονωμένο φαινόμενο.

Όπως υπογραμμίζει η κα Ξηροταγάρου «όταν ξεκινήσαμε αυτό το project, πιλοτικά και επισκεφτήκαμε ενδεικτικά κάποιους αρχαιολογικούς χώρους για να κάνουμε μια αρχική χαρτογράφηση του προβλήματος, διαπιστώσαμε το έντονο πρόβλημα που υπάρχει».

Αυτή η διαπίστωση οδήγησε στην ακούμπημα του Ιδρύματος με το Υπουργείο Πολιτισμού και στην δημιουργία ενός μνημονίου συνεργασίας ανάμεσα στους 2 φορείς, προκειμένου το Υπουργείο να υποδείξει στην ομάδα του «Κυκλώνα» τους αρχαιολογικούς χώρους, στους οποίους εντοπίζεται το μεγαλύτερο πρόβλημα.

«Να αγαπήσουμε το περιβάλλον που μας φιλοξενεί»

Όταν ο «Κυκλώνας» έκανε τα πρώτα του βήματα, η εικόνα ήταν απογοητευτική. «Όταν βλέπεις ολόκληρα νοικοκυριά, καναπέδες, πλυντήρια, χαλιά, πεταμένα στο ρέμα, απορείς πώς μπορεί κάποιος να προβεί σε μια τέτοια πράξη. Παρά την αρχική αυτή απογοήτευση, όμως, αποφασίσαμε να δώσουμε αυτή τη μάχη, όπως τη δώσαμε και για τις ακτές, αφήνοντας πίσω μας ένα ποσοστό βελτίωσης της τάξης του 80%».

Ταυτόχρονα, η κα Ξηροταγάρου τονίζει πως το Ίδρυμα προσδοκά να πραγματοποιήσει και επαναληπτικές επισκέψεις στους χώρους, στους οποίους έχουν γίνει δράσεις απορρύπανσης «προκειμένου να δούμε έστω και δειγματοληπτικά, τι αποτύπωμα έχουν αφήσει αυτοί οι καθαρισμοί μετά από ένα εύλογο χρονικό διάστημα». «Και παράλληλα» προσθέτει η ίδια «θα συνεχίσουμε να ενημερώνουμε την τοπική κοινωνία και τα παιδιά και να προωθούμε το μήνυμα ότι πρέπει να αλλάξουμε στάση ζωής, ότι πρέπει να είμαστε πιο υπεύθυνοι πολίτες και θα πρέπει να αγαπήσουμε το περιβάλλον που μας φιλοξενεί».

Μέχρι στιγμής, πάντως, οι τοπικές κοινωνίες φαίνεται να έχουν αγκαλιάσει το φιλόδοξο αυτό εγχείρημα. «Έχουμε ωσπεράν χίλους εθελοντές, που έχουμε συμμετάσχει στις δράσεις μας και συνεχίζουν. Δύο φορές την εβδομάδα, μια ομάδα εθελοντών, είναι μαζί μας το πεδίο και καθαρίζει, γεγονός που είναι πολύ ενθαρρυντικό» αναφέρει η εκτελεστική διευθύντρια του ιδρύματος.

«Πρέπει να αλλάξουμε στάση ζωής»

Ποια είναι, τελικά, η πηγή της ρύπανσης; «Το ανθρώπινο χέρι» απαντά η κα Ξηροταγάρου. Πρόκειται για μια πρακτική που υιοθετείται κατ’ εξακολούθηση, όπως σημειώνει η ίδια, για να συμπληρώσει πως «αυτά τα αντικείμενα τα οποία επί τούτου κάποιος έχει απορρίψει στα συγκεκριμένα σημεία».

Προσπαθώντας να συμβάλλει στην επίλυση του φαινομένου στην πηγή του, το Ίδρυμα, πραγματοποιεί παράλληλα ενημερωτικές συναντήσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα «γιατί πρέπει να αλλάξει η στάση ζωής του κόσμου».

Διότι, όπως ξεκαθαρίζει η ίδια, «αν δεν αλλάξουμε στάσης ζωής, θα βρίσκουμε δυστυχώς απορρίμματα για πολλά χρόνια». Απεναντίας «θα πρέπει να υιοθετήσουμε μια παίδευση επαναχρησιμοποίησης και να συμβάλλουμε όλοι σε αυτές τις δράσεις καθαρισμών, όθεν να αφήσουμε στην κοινωνία και τους επόμενους από εμάς, τα παιδιά μας το περιβάλλον που μας αξίζει και ένα καλύτερο μέλλον».

Άλλωστε, όπως επισημαίνει, η κα Ξηροταγάρου, «στην αρχαιότητα, ο σεβασμός στο περιβάλλον και η σωστή σχέση του ανθρώπου με αυτό ήταν θεμελιώδεις αρχές του πολιτισμού. Στη μυθολογία, η προστασία του ταυτιζόταν με τη ιερότητα της φύσης και στη σκέψη των αρχαίων φιλοσόφων η σύνδεση του ανθρώπου με τη φύση ήταν υπόδειγμα μέτρου για την ανθρώπινη κοινωνία. Σήμερα, αυτή η σχέση μοιάζει να έχει διαρραγεί. Η περιβαλλοντική δράση δεν είναι μόνο πρακτική αναγκαιότητα, αλλά τρόπος να ανακτήσουμε τη σχέση μας με το περιβάλλον».