Οι επιθέσεις του Ισραήλ κατά τη διάρκεια της νύχτας με στόχο τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, τις πυραυλικές εγκαταστάσεις, τους επιστήμονες και τους στρατηγούς του ακολούθησε οκτώ μήνες εντατικών μυστικών προετοιμασιών, όπως αποκαλύπτει το Axios.
Η επιχείρηση ξεκίνησε έναν νέο πόλεμο στη Μέση Ανατολή που θα μπορούσε να εμπλέξει και τις ΗΠΑ, καταρρίπτοντας κάθε ελπίδα για μια πυρηνική συμφωνία και επέφερε αναμφισβήτητα το μεγαλύτερο πλήγμα στο ιρανικό καθεστώς από την επανάσταση του 1979. Πιθανώς να έπεται συνέχει καθώς οι επιθέσεις του Ισραήλ συνεχίζονται.
Το Ισραήλ επιχειρεί να «εξαλείψει» τις πυρηνικές και βαλλιστικές πυραυλικές δυνατότητες του Ιράν σε μια επιχείρηση που αναμένεται να διαρκέσει τουλάχιστον αρκετές ημέρες, ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου. Άλλοι Ισραηλινοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι θα μπορούσε να διαρκέσει εβδομάδες.
Το Ισραήλ επιχείρησε -μόλις τις πρώτες ώρες- να δολοφονήσει πυρηνικούς επιστήμονες, για τους οποίους ισχυρίζεται ότι είχαν την τεχνογνωσία για την κατασκευή πυρηνικής βόμβας. Στο στόχαστρο μπήκαν περίπου 25 επιστήμονες και μέχρι στιγμής έχουν επιβεβαιωθεί τουλάχιστον έξι θάνατοι.
Οι πυρηνικοί επιστήμονες και οι ανώτατοι στρατιωτικοί που δολοφονήθηκαν
Το Ισραήλ έβαλε επίσης στο στόχαστρο το σύνολο των ανώτατων στελεχών του ιρανικού στρατού. Τα ιρανικά κρατικά μέσα ενημέρωσης επιβεβαίωσαν τους θανάτους του αρχηγού του επιτελείου των ενόπλων δυνάμεων Μοχάμαντ Μπαγκερί, του αρχηγού του Σώματος των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης Χοσσεΐν Σαλαμί και του ανώτερου διοικητή Γκολαμαλί Ρασίντ.
Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν Αλί Χαμενεΐ διόρισε τον Χαμπιμπολάλ Σαγιαρί ως προσωρινό αρχηγό του επιτελείου των ενόπλων δυνάμεων και τον Άχμαντ Βαχιντί ως νέο διοικητή των Φρουρών της Επανάστασης.
Στους 6 διακεκριμένους πυρηνικούς επιστήμονες που δολοφονήθηκαν συγκαταλέγονται οι Φερεϊντούν Αμπασί (πρώην επικεφαλής του Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας του Ιράν) και ο Μοχάμαντ Μεχντί Τεχραντσί (και πρώην επικεφαλής του Πανεπιστημίου Αζάντ).
Τα ιρανικά κρατικά μέσα ενημέρωσης επιβεβαίωσαν πλήγματα σε κρίσιμες πυρηνικές εγκαταστάσεις στη Νατάνζ ,τη βάση εμπλουτισμού ουρανίου, το Χοντάμπ, το Χοραμαμπάντ και το Ταμπρίζ.
Εν αναμονή αντιποίνων το Ισραήλ
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε ότι αναμένει «πολλά κύματα ιρανικών επιθέσεων» ως απάντηση στα ισραηλινά πλήγματα, μεταδίδει το AFP.
«Αναμένουμε αρκετά κύματα ιρανικών επιθέσεων», είπε ο Νετανιάχου σε δήλωση μέσω βίντεο, αφού το Ισραήλ έπληξε στρατιωτικές και πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Ιράν τις πρώτες πρωινές ώρες της Παρασκευής.
«Ήταν απαραίτητο να δράσουμε και όρισα την ημερομηνία εφαρμογής για το τέλος Απριλίου 2025» και εξήγησε πως αυτό δεν έγινε τότε «για διάφορους λόγους».
Επιθέσεις από το έδαφος του Ιράν
Η ισραηλινή επιχείρηση δεν περιελάμβανε μόνο αεροπορικές επιδρομές. Η ισραηλινή υπηρεσία πληροφοριών Μοσάντ έχει πράκτορες στο έδαφος που διεξάγουν μυστικές επιχειρήσεις δολιοφθοράς σε εγκαταστάσεις πυραύλων και αεράμυνας, κυρίως με drones, δήλωσαν αξιωματούχοι. Το Ισραήλ αναμένεται να συνεχίσει να σφυροκοπεί τις υπόγειες πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν τις επόμενες ημέρες, μαζί με άλλους στόχους.
Η ιδέα για μια επιχείρηση με ταυτόχρονη στόχευση των πυραυλικών και πυρηνικών προγραμμάτων του Ιράν – τα οποία ο Νετανιάχου έχει περιγράψει ως υπαρξιακές απειλές για το Ισραήλ – πήρε σάρκα και οστά αφού το Ιράν χτύπησε το Ισραήλ τον Οκτώβριο, κατά τη διάρκεια ενός κύκλου κλιμάκωσης «tit-for-tat» μεταξύ των χωρών.
Παρακινούμενος τόσο από το ταχέως αναπτυσσόμενο πυραυλικό οπλοστάσιο του Ιράν όσο και από την αποδυναμωμένη αεράμυνά του μετά τις περσινές επιθέσεις του Ισραήλ, ο Νετανιάχου διέταξε τον στρατό και τις υπηρεσίες πληροφοριών να αρχίσουν τον σχεδιασμό.
Ο ισραηλινός στρατός δήλωσε ότι ένας άλλος παράγοντας ήταν οι πληροφορίες σχετικά με την έρευνα και την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων που έδειχναν ότι το Ιράν θα μπορούσε να κατασκευάσει βόμβα πιο γρήγορα, αν το επέλεγε.
Το προγραμματισμένο για τις επόμενες εβδομάδες άνοιγμα μιας νέας υπόγειας εγκατάστασης εμπλουτισμού που θα ήταν απρόσβλητη ακόμη και από τα ογκώδη αμερικανικά εκρηκτικά καταφυγίων πρόσθεσε τον επείγοντα χαρακτήρα.
Με μήνυμά του ο Ντόναλντ Τραμπ ρίχνει το φταίξιμο στην Τεχεράνη και καλεί το Ιράν σε νέες συνομιλίες για το πυρηνικό του πρόγραμμα.
Οι ΗΠΑ γνώριζαν και είχαν δώσει το «πράσινο φως»
Ακόμη και καθώς ο πρόεδρος Τραμπ επιδίωκε μια πυρηνική συμφωνία, το Ισραήλ προετοιμαζόταν για αυτό το χτύπημα συγκεντρώνοντας πληροφορίες, τοποθετώντας μέσα και διεξάγοντας τελικά ασκήσεις. Αυτές οι προετοιμασίες θορύβησαν ορισμένους στον Λευκό Οίκο, οι οποίοι ανησυχούσαν ότι ο Νετανιάχου θα μπορούσε να κινηθεί ακόμη και χωρίς το πράσινο φως του Τραμπ.
Ο Νετανιάχου διαβεβαίωσε τον Τραμπ ότι δεν θα το έκανε. Ο Λευκός Οίκος, από την πλευρά του, είπε στον Νετανιάχου ότι αν το Ισραήλ επιτεθεί στο Ιράν, θα το κάνει μόνο του. Ο ίδιος ο Τραμπ δήλωσε αρκετές φορές τις τελευταίες ημέρες, συμπεριλαμβανομένων αρκετών ωρών πριν από τα χτυπήματα, ότι αντιτίθεται σε ένα ισραηλινό χτύπημα που θα μπορούσε να «τινάξει στον αέρα» τις διαπραγματεύσεις.
Τις ώρες μετά την έναρξη της επίθεσης, Ισραηλινοί αξιωματούχοι ενημέρωσαν τους δημοσιογράφους ότι όλα αυτά ήταν συντονισμένα με την Ουάσινγκτον. Κάτι που επιβεβαίωσαν οι ΗΠΑ.
Δύο Ισραηλινοί αξιωματούχοι ισχυρίστηκαν στο Axios ότι ο Τραμπ και οι βοηθοί του προσποιούνταν μόνο ότι αντιτίθενται σε μια ισραηλινή επίθεση δημοσίως και δεν εξέφραζαν την αντίθεσή τους ιδιωτικά. «Είχαμε σαφές «πράσινο φως» από τις ΗΠΑ», ισχυρίστηκε ο ένας. Ο στόχος, λένε, ήταν να πεισθεί το Ιράν ότι δεν επίκειται επίθεση και να διασφαλιστεί ότι οι Ιρανοί στη λίστα στόχων του Ισραήλ δεν θα μετακινούνταν σε νέες τοποθεσίες.
Όσο ο Τραμπ «πίεζε τον Νετανιάχου», συντόνιζαν τις κινήσεις τους
Οι βοηθοί του Νετανιάχου ενημέρωσαν μάλιστα τους ισραηλινούς δημοσιογράφους ότι ο Τραμπ προσπάθησε να βάλει φρένο σε ένα ισραηλινό χτύπημα σε ένα τηλεφώνημα τη Δευτέρα, ενώ στην πραγματικότητα το τηλεφώνημα αφορούσε τον συντονισμό πριν από την επίθεση, λένε τώρα ισραηλινοί αξιωματούχοι.
Ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο δήλωσε γρήγορα ότι η επίθεση του Ισραήλ ήταν «μονομερής» χωρίς καμία ανάμειξη των ΗΠΑ. Ώρες αργότερα, ο Τραμπ επιβεβαίωσε ότι γνώριζε ότι θα πραγματοποιούνταν επίθεση, αλλά τόνισε ότι οι ΗΠΑ δεν είχαν καμία στρατιωτική εμπλοκή.
Ο βαθμός της αμερικανικής υποστήριξης σε επίπεδο πληροφοριών, υλικοτεχνικής υποδομής και άμυνας για την επιχείρηση του Ισραήλ μένει να φανεί.
Το Ισραήλ προετοιμάζεται τώρα για το Ιράν να εξαπολύσει εκατοντάδες βαλλιστικούς πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη προς το Ισραήλ, και ίσως και προς τις αμερικανικές βάσεις στην περιοχή. Όμως έχουν πληγεί οι βάσεις βαλλιστικών πυραύλων και ειδικότερα οι έξοδοι των πυραύλων.
Ιρανοί αξιωματούχοι απείλησαν την Παρασκευή ότι η απάντησή τους θα έχει στόχο και τις ΗΠΑ.