Γιατί «ανακαλύπτει» συνεχώς κρίσεις ο Τραμπ και «ξεθάβει» νόμους αιώνων

Ο Ντόναλντ Τραμπ παρουσιάζει τις ΗΠΑ ότι βρίσκονται συνεχώς αντιμέτωπες με καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, επικαλούμενος μια σειρά από κρίσεις και επιχειρώντας να ενεργοποιήσει εξουσίες που το Κογκρέσο έχει ενσωματώσει σε διάφορα σημεία του νομικού κώδικα των Ηνωμένων Πολιτειών εδώ και αιώνες, έχοντας έναν απώτερο στόχο: τη συγκέντρωση της μέγιστης δυνατής εξουσίας στα χέρια του.  

Κάτι που επιβεβαιώνει και η στάση του όσον αγορά την τελευταία κρίση στο Λος Άντζελες, όπου ενεργοποίησε τον στρατό, με νομικούς να επισημαίνουν, για πολλοστή φορά, ότι οι ενέργειες του προέδρου δεν καλύπτονται από τις νομικές διατάξεις που επικαλείται, αλλά υπαγορεύονται από διαφορετικά κίνητρα.

«Κηρύσσει απολύτως ψευδείς καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, με σκοπό να επεκτείνει την εξουσία του, να υπονομεύσει το Σύνταγμα και να καταστρέψει τις πολιτικές ελευθερίες», δήλωσε ο Ίλια Σόμιν, καθηγητής στη Νομική Σχολή Antonin Scalia, ο οποίος έχει ασχοληθεί εκτενώς και με την υπόθεση των δασμών που έχει επιβάλει σε εμπορικούς εταίρους.

Η «κρίση» είναι το σήμα κατατεθέν του Ντόναλντ Τραμπ, εξηγούν σε ανάλυσή τους οι Νew Υork Τimes. Όταν ανέλαβε την εξουσία για πρώτη φορά, υποσχέθηκε να βάλει τέλος στη «σφαγή της Αμερικής». Κατά την πρόσφατη ανακοίνωση της νέας του υποψηφιότητας, δεσμεύτηκε να αναστρέψει τη «συγκλονιστική παρακμή» της χώρας. Από το 2015, όταν ξεκίνησε την πολιτική του πορεία, υποστήριζε σταθερά ότι μόνο αυτός μπορεί να επαναφέρει τις Ηνωμένες Πολιτείες στο μεγαλείο τους.

Τώρα που βρίσκεται ξανά στην εξουσία, επιχειρεί να μετατρέψει αυτή τη ρητορική σε πολιτική. Ο Τραμπ χαρακτηρίζει ως «έκτακτες ανάγκες» περιστάσεις και γεγονότα που σε άλλες περιόδους θεωρούνταν συνηθισμένα, προκειμένου να επικαλεστεί εξουσίες που ελάχιστοι προκάτοχοί του επιχείρησαν να αξιοποιήσουν, αλλά που υπάρχουν σε παλαιούς νόμους του αμερικανικού κράτους για περιπτώσεις πραγματικών κρίσεων.

Ο Φρανκ Ο. Μπάουμαν, καθηγητής νομικής στο Πανεπιστήμιο του Μιζούρι, εξηγεί ότι οι νόμοι στους οποίους αναφέρεται ο Τραμπ βασίζονται στην υπόθεση ότι οι εξουσίες που παρέχουν δεν θα γίνουν αντικείμενο κατάχρησης.

Ωστόσο, όπως τονίζει, η προσέγγιση του Τραμπ αποκλίνει από αυτή τη λογική καθώς  επισημαίνει ότι «όταν αρχίζεις να κηρύσσεις τα πάντα ως κατάσταση έκτακτης ανάγκης, τότε μπαίνεις σε μια πορεία όπου η κρατική βία και εξουσία μπορεί να χρησιμοποιηθεί εναντίον ανθρώπων που απλώς δεν σου αρέσουν.»

Σε δήλωσή της, η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Τέιλορ Ρότζερς, κατηγόρησε τους Δημοκρατικούς ότι απέτυχαν «να προστατεύσουν τους Αμερικανούς από οικονομικές και απειλές εθνικής ασφάλειας – αδράνεια που έχει οδηγήσει σε σοβαρές κρίσεις».

«Ο Πρόεδρος Τραμπ αξιοποιεί δικαίως την εκτελεστική του εξουσία — όπως αποδεικνύεται και από τις πολλές δικαστικές νίκες του — για να προσφέρει αποφασιστικότητα και ανακούφιση στον αμερικανικό λαό», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Ωστόσο, στην πραγματικότητα, τα κατώτερα ομοσπονδιακά δικαστήρια έχουν απορρίψει ως επί το πλείστον τους ισχυρισμούς του Τραμπ περί εξουσιών έκτακτης ανάγκης.

Τον Μάρτιο, ο Τραμπ επικαλέστηκε τον Νόμο περί Εχθρικών Αλλοδαπών του 1798 (Alien Enemies Act), ο οποίος επιτρέπει στον πρόεδρο να απελαύνει πολίτες χωρών που βρίσκονται σε πόλεμο ή διεξάγουν «επιθετική εισβολή» κατά των ΗΠΑ. Ο Τραμπ υποστήριξε ότι η βίαιη συμμορία της Βενεζουέλας Tren de Aragua εισέβαλε στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενεργοποιώντας έτσι τον νόμο, που έχει εφαρμοστεί μόλις τρεις φορές στο παρελθόν: στον Πόλεμο του 1812, στον Α΄ και στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Πολλοί δικαστές έχουν ήδη απορρίψει το σκεπτικό ότι οι δραστηριότητες της συμμορίας δικαιολογούν την εφαρμογή του εν λόγω νόμου.

Ο δικαστής Άλβιν Κ. Χέλερστιν του Ομοσπονδιακού Δικαστηρίου του Μανχάταν, έκρινε τον περασμένο μήνα ότι «δεν υπάρχει τίποτα στον νόμο του 1798 που να δικαιολογεί την άποψη ότι πρόσφυγες που μεταναστεύουν από τη Βενεζουέλα, ή μέλη της συμμορίας TdA που διεισδύουν ανάμεσά τους, διαπράττουν ‘εισβολή’ ή ‘αρπακτική επιδρομή’.»

Ο Χέλερστιν συνέχισε: «Δεν επιδιώκουν να καταλάβουν εδάφη, να εκδιώξουν την αμερικανική κυριαρχία από κάποιο έδαφος ή να το λεηλατήσουν. Μπορεί η TdA να εμπλέκεται στη διακίνηση ναρκωτικών, αλλά αυτό είναι ποινικό αδίκημα, όχι εισβολή ή ληστρική επιδρομή.»

Αντίθετη απόφαση εξέδωσε η δικαστής, η Στέφανι Λ. Χέινς του Ομοσπονδιακού Περιφερειακού Δικαστηρίου για τη Δυτική Περιφέρεια της Πενσυλβάνια, διορισμένη από τον ίδιο τον Τραμπ, η οποία έκρινε ότι η συμμορία εμπλέκεται σε «ληστρική επιδρομή».

Ανεξάρτητα από τον νόμο του 1798, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει υιοθετήσει τη ρητορική μιας χώρας υπό πολιορκία. Εν μέσω εντατικοποιημένων επιχειρήσεων της ICE και βίαιων διαδηλώσεων στην Καλιφόρνια, υποσχέθηκε να «λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για να απελευθερώσει το Λος Άντζελες από την Εισβολή Μεταναστών».

Παρόμοια δικαιολογία χρησιμοποίησε και τον Απρίλιο για να επιβάλει δασμούς, δηλώνοντας ότι «οι πρακτικές του διεθνούς εμπορίου και της οικονομίας έχουν δημιουργήσει μια εθνική κατάσταση έκτακτης ανάγκης». Δύο δικαστήρια έχουν απορρίψει τη νομική βάση των ενεργειών του, αν και εφετείο έχει προσωρινά αναστείλει την ισχύ της ευρύτερης απόφασης.

Η Καλιφόρνια αμφισβητεί τους ισχυρισμούς του Τραμπ 

Αξιωματούχοι της Καλιφόρνια δήλωσαν τη Δευτέρα ότι απορρίπτουν τον ισχυρισμό του Ντόναλντ Τραμπ πως υπάρχει κρίση στην Πολιτεία που να απαιτεί έκτακτη ομοσπονδιακή παρέμβαση, καθώς ανακοίνωσαν αγωγή για την ανάληψη ελέγχου από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση σε μονάδα της Πολιτειακής Πολιτοφυλακής.

«Η κατάσταση στο Λος Άντζελες δεν πληρούσε τα κριτήρια για ομοσπονδοποίηση,» υπογράμμισαν οι κρατικοί αξιωματούχοι, εξηγώντας ότι ο νόμος προβλέπει ομοσπονδιακή ανάμειξη μόνο σε περίπτωση εισβολής από ξένη χώρα, εξέγερσης κατά της κυβέρνησης των ΗΠΑ ή αδυναμίας εκτέλεσης των ομοσπονδιακών νόμων.

Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ δεν έχει ακόμη αποφανθεί σχετικά με τους ισχυρισμούς του Τραμπ περί έκτακτης ανάγκης. Ωστόσο, παραδοσιακά έχει αντιμετωπίσει με σκεπτικισμό τέτοιους ισχυρισμούς, ανεξαρτήτως κυβέρνησης.

Το 2023, το δικαστήριο έκρινε ότι ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν υπερέβη την εξουσία του όταν ακύρωσε περίπου 400 δισεκατομμύρια δολάρια σε φοιτητικά δάνεια, επικαλούμενος νόμο του 2003 που έδινε την εκτελεστική εξουσία να προστατεύει δανειολήπτες σε περίπτωση πολέμου ή εθνικής έκτακτης ανάγκης, όπως η πανδημία.

Το 2018, ωστόσο, το Ανώτατο Δικαστήριο επικύρωσε την απαγόρευση εισόδου από μια σειρά κυρίως μουσουλμανικών χωρών που είχε επιβάλει ο Τραμπ, παραγνωρίζοντας τις εμπρηστικές δηλώσεις του για την «έκτακτη ανάγκη» που αντιμετώπιζε η χώρα και την ανάγκη για έναν «πλήρη και απόλυτο αποκλεισμό των Μουσουλμάνων» από τις ΗΠΑ.

Στην απόφαση της πλειοψηφίας, ο πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου Τζον Ρόμπερτς επικαλέστηκε τον μεταναστευτικό νόμο που δίνει στον πρόεδρο τη δυνατότητα να «αναστείλει την είσοδο όλων των αλλοδαπών ή συγκεκριμένων κατηγοριών αλλοδαπών» εφόσον το θεωρεί αναγκαίο.

Το Ανώτατο Δικαστήριο αναμένεται σύντομα να αποφανθεί σε υπόθεση που σχετίζεται με εκτελεστικό διάταγμα του Τραμπ για την κατάργηση του δικαιώματος απόκτησης ιθαγένειας όσων παιδιών γεννιούνται στις ΗΠΑ από παράτυπους μετανάστες ή αλλοδαπών. Αν και η απόφαση δεν αναμένεται να εξετάσει το συνταγματικό υπόβαθρο του διατάγματος, αλλά τη νομιμότητα των κατώτερων δικαστικών παρεμβάσεων που το έχουν μπλοκάρει, οι υποστηρικτές του Τραμπ και πάλι επικαλούνται τον ισχυρισμό περί «εισβολής» ως αιτία έκτακτης ανάγκης.

Ο δικαστής Τζέιμς Σ. Χο, που διορίστηκε από τον Ντόναλντ Τραμπ στο Εφετείο της Πέμπτης Περιφέρειας και έχει αναφερθεί ως πιθανός υποψήφιος για το Ανώτατο Δικαστήριο, είχε γράψει το 2006 ότι το δικαίωμα στην ιθαγένεια λόγω γέννησης «προστατεύεται εξίσου για τα παιδιά ατόμων χωρίς έγγραφα όσο και για τους απογόνους των επιβατών του Mayflower».

Ωστόσο, σε συνέντευξή του τον περασμένο Νοέμβριο φάνηκε να αποστασιοποιείται από αυτή τη θέση, δηλώνοντας ότι «η ιθαγένεια κατά τη γέννηση προφανώς δεν ισχύει σε περιπτώσεις πολέμου ή εισβολής. Δεν γνωρίζω κανέναν που να έχει υποστηρίξει ότι τα παιδιά εισβολέων αλλοδαπών δικαιούνται ιθαγένεια. Και δεν μπορώ να φανταστώ ποια θα ήταν η νομική βάση για κάτι τέτοιο.»

Το Σύνταγμα αναφέρεται σε εισβολές σε δύο βασικά σημεία: Απαγορεύει στα ομόσπονδα κράτη να εμπλακούν σε πόλεμο «εκτός αν έχουν δεχτεί πραγματική εισβολή ή βρίσκονται σε τόσο άμεσο κίνδυνο που δεν επιδέχεται αναβολή». Η άλλη, επιτρέπει την αναστολή του δικαιώματος προσφυγής μέσω habeas corpus μόνο «σε περιπτώσεις εξέγερσης ή εισβολής, όταν η δημόσια ασφάλεια το απαιτεί.»

Στο πλαίσιο αυτό, ο αναπληρωτής επιτελάρχης του Λευκού Οίκου και κορυφαίος σύμβουλος του Τραμπ για τη μετανάστευση, Στίβεν Μίλερ, δήλωσε τον προηγούμενο μήνα ότι η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο αναστολής της habeas corpus, του θεμελιώδους δικαιώματος να αμφισβητήσει κάποιος την κράτησή του από το κράτος.

Πηγή: skai.gr

Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.