Ελληνικές εξαγωγές: Ανθεκτικότητα, όραμα, προκλήσεις

Τoυ Αλκιβιάδη Καλαμπόκη, προέδρου Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων

ΤΟ 2025 βρίσκει τις ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις σε μια νέα, απαιτητική πραγματικότητα.

Ένα γεωοικονομικό τοπίο υπό διαρκή αναδιαμόρφωση, με γεωπολιτικές εντάσεις, εμπορικές ανακατατάξεις, πράσινες μεταβάσεις και ψηφιακούς μετασχηματισμούς, δημιουργεί προκλήσεις αλλά και ευκαιρίες.

Παρά τις παγκόσμιες αναταράξεις, οι ελληνικές εξαγωγές συνεχίζουν να αποτελούν έναν από τους πιο δυναμικούς και ανθεκτικούς πυλώνες της οικονομίας μας.

Η ΧΡΟΝΙΑ που πέρασε επιβεβαίωσε αυτή την ανθεκτικότητα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, οι εξαγωγές αγαθών (χωρίς τα πετρελαιοειδή) παρέμειναν σε υψηλά επίπεδα, με ιδιαίτερη ενίσχυση σε στρατηγικούς κλάδους όπως τα τρόφιμα, τα φάρμακα, τα δομικά υλικά και τα χημικά.

Η ελληνική επιχειρηματικότητα δεν αναδιπλώθηκε μπροστά στις δυσκολίες. αντίθετα, αναζήτησε νέες αγορές, καινοτόμησε, προσαρμόστηκε.

ΠΡΟΣ ΜΙΑ νέα ποιοτική εξωστρέφεια. Σήμερα, η έννοια της «εξωστρέφειας» δεν ταυτίζεται απλώς με την πώληση προϊόντων στο εξωτερικό. Οι διεθνείς αγορές αναζητούν υπεύθυνους παραγωγούς, βιώσιμες διαδικασίες, εταιρείες με ταυτότητα, στρατηγική και όραμα. Η Ελλάδα διαθέτει τέτοιες επιχειρήσεις – μικρές και μεγάλες- που κερδίζουν καθημερινά το στοίχημα της ποιότητας, της αξιοπιστίας και της καινοτομίας.

ΣΕ ΑΥΤΗ τη μετάβαση, ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εξαγωγέων έχει διπλό ρόλο: αφενός να αναδείξει τις επιχειρήσεις-πρότυπα και να τις ανοίξει διεθνείς δρόμους, αφετέρου να σταθεί δίπλα σε όλους όσοι τώρα κάνουν τα πρώτα τους βήματα στην παγκόσμια αγορά.

ΕΝΑ συνέδριο – ορόσημο, ένα όραμα για το μέλλον. Στο επετειακό συνέδριο για τα 80 χρόνια του ΠΣΕ, τιμήσαμε όχι μόνο την ιστορία του θεσμικού μας φορέα, αλλά και τις χιλιάδες επιχειρήσεις που κράτησαν την ελληνική παραγωγή ζωντανή στις πιο δύσκολες στιγμές. Αναδείξαμε το διαχρονικό αίτημα της εξωστρέφειας ως εθνικής στρατηγικής, όχι ως εφήμερης ανάγκης.

ΣΕ ΕΚΕΙΝΟΝ τον λόγο, διατύπωσα την ανάγκη να περάσουμε από την παραγωγική επιβίωση στην εξαγωγική ταυτότητα. Από την ποσότητα στην ποιότητα. Από τη συγκυρία στη διαρκή παρουσία. Από την παθητική προσμονή στην ενεργή διεθνοποίηση.

Το νέο αφήγημα της εξωστρέφειας πρέπει να βασίζεται στην εθνική εξαγωγική αυτογνωσία: να ξέρουμε ποιοι είμαστε, τι παράγουμε και πώς θέλουμε να τοποθετήσουμε την Ελλάδα στον διεθνή καταμερισμό αξίας.

Η ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ δεν είναι απλώς στρατηγική. Είναι στάση. Είναι πίστη ότι η Ελλάδα έχει θέση στα ράφια, στις τεχνολογίες, στα τραπέζια και στις συμφωνίες του κόσμου.

Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ της διεθνοποίησης και οι αγορές-στόχοι τού αύριο. Παραδοσιακές αγορές όπως η Ε.Ε. και οι ΗΠΑ παραμένουν κρίσιμες, αλλά οι δυναμικές αναδύονται αλλού: ΝΑ Ασία, Μέση Ανατολή, Αφρική, Λατινική Αμερική.

Η ελληνική επιχειρηματικότητα οφείλει να ακολουθήσει την παγκόσμια στροφή προς τις αγορές αυτές, με στόχευση, εξειδίκευση και προσαρμοσμένα προϊόντα. Δεν πρόκειται για απλές εξαγωγές – πρόκειται για στρατηγικές τοποθετήσεις σε αναπτυσσόμενες οικονομίες, όπου η Ελλάδα μπορεί να προσφέρει λύσεις με αυθεντική αξία.

Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΜΑΣ σε αυτές τις περιοχές πρέπει να είναι σταθερή, δυναμική και θεσμικά οργανωμένη. Να μην περιορίζεται σε αποσπασματικές συμμετοχές, αλλά να αποκτήσει συνέχεια, πρεσβεύοντας το «Greek Export Identity», με τρόπο συνεπή και σύγχρονο.

ΣΥΣΤΗΜΙΚΕΣ μεταρρυθμίσεις και προϋποθέσεις επιτυχίας. Για να επιτύχουμε, απαιτείται ένα εθνικό εξαγωγικό σχέδιο μακράς πνοής. Όχι μόνο στρατηγικές εξαγωγές, αλλά και στρατηγική για τις εξαγωγές.

Με έμφαση στην ταχύτητα αδειοδοτήσεων, την εξωστρεφή επιχειρηματική εκπαίδευση, την πρόσβαση σε χρηματοδοτικά εργαλεία, τη βελτίωση των logistics και τη διπλωματική υποστήριξη.

Η εξαγωγική ταυτότητα της Ελλάδας δεν μπορεί να είναι υπόθεση μόνο των επιχειρήσεων. Είναι υπόθεση όλης της χώρας – κράτους, θεσμών, εκπαιδευτικού συστήματος, πολιτιστικών φορέων. Η διεθνοποίηση είναι συνολικό άθλημα.

ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ και δέσμευση. Η προσωπική μου πεποίθηση – και η δέσμευση του ΠΣΕ – είναι πως η Ελλάδα μπορεί, και πρέπει, να πετύχει εξαγωγές προϊόντων στο 25% και πλέον του ΑΕΠ, έως το 2027.

Εθνικός μας στόχος παραμένει οι εξαγωγές, αγαθών και υπηρεσιών μαζί, να αποτελέσουν το 60% του ΑΕΠ. Όχι ευκαιριακά, αλλά σταθερά. Όχι μόνο σε όγκο, αλλά σε ποιότητα, αναγνώριση, βιωσιμότητα. Με επιχειρήσεις που δεν αρκούνται στο να συμμετέχουν, αλλά ηγούνται. Που δεν αντιγράφουν, αλλά δημιουργούν.

ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ των εξαγωγών μας δεν είναι μόνο οικονομικό. Είναι ταυτόχρονα πολιτιστικό, κοινωνικό και εθνικό. Είναι ο τρόπος με τον οποίο η Ελλάδα αφηγείται τον εαυτό της στον κόσμο. Και αυτό είναι το μεγαλύτερο στοίχημα των επόμενων ετών.